Człowiek renesansu - cechy, definicja, charakterystyka

Renesans jest przełomową epoką w spojrzeniu na świat, dlatego też uznawany jest za początek czasów nowożytnych. W renesansie diametralnie zmieniają się poglądy, dążenia, następuje również wiele przełomowych momentów, do których zaliczyć trzeba przede wszystkim odkrycia geograficzne i ruch reformacyjny. Powstaje również ideał człowieka renesansu, gdyż epoka odrodzenia skupia się przede wszystkim na nim i jego problemach.

Istnieje kilka różnych wersji na temat tego, jaki powinien być spełniany wzorzec, by można było nazwać siebie człowiekiem renesansu. Podstawowe jednak założenia (które przetrwały w naszym wyobrażeniu także do dziś) są następujące:

Czym powinien charakteryzować  się człowiek renesansu?
- Powinien być wszechstronnie wykształcony i samodzielnie poszukiwać drogi do rozwoju, powinien się nieustannie kształcić, interesować wieloma rzeczami.

- Powinien znać łacinę i grekę, ponieważ renesans powrócił do odkrywania na nowo dzieł antycznych, które najlepiej czytało się w oryginałach; jeśli posiada znajomość innych języków, było to dodatkowym plusem.

- Musi mieć szeroką wiedzę na temat różnych dziedzin życia, ale przede wszystkim w kwestiach typowo humanistycznych, powinien więc być na bieżąco ze znajomością literatury, sztuki, filozofii, musi też odwoływać się do dzieł i poglądów znanych już wcześniej,

- Dobrze, jeżeli podróżuje, to pozwala mu na poznanie obcych kultur.

- Cechuje się wysokim poziomem kultury, zna dworką etykietę, potrafi obracać się w towarzystwie osób wyżej położonych.

Są to główne, jednakże nie jedyne założenia dotyczące człowieka renesansu, wiemy bowiem o tym, że na przykład tacy twórcy jak Kochanowski czy Rej, niewątpliwie wpisujący się w epokę odrodzenia, mieli swój własny ideał człowieka, a opierał się on przede wszystkim na spokojnym życiu, z dala od zgiełku, w zgodzie z naturą, pełną pokory pracą i uciekaniem się do Boga, który był źródłem szczęścia i wewnętrznej harmonii.

Kwestia Boga w odniesieniu do człowieka renesansu jest też bardzo ciekawa, ponieważ, jak już wspomniałam wcześniej, reformacja miała ogromne znaczenie dla tej epoki. Po ascetycznym, pełnym lęku przed Bogiem i surowym średniowieczu, duża część wiernych, zwłaszcza intelektualistów, zmęczona takim sposobem na wyznawanie religii, a przy okazji sceptycznie nastawiona do Kościoła, który nierzadko rozczarowywał swoją postawą, zaczęła poszukiwać Boga na własną rękę. Stąd bezpowrotny rozłam, jaki nastąpił począwszy od wystąpienia Marcina Lutra. Znamienne jest też to, że w ogóle Bóg przestał być centrum wszechświata i człowiek na tym miejscu postawił siebie, swoje życie, problemy i oczekiwania. Nie oznacza to jednak kryzysu wiary u ludzi renesansu, wręcz przeciwnie, raczej próbę znalezienia go w ewoluującej codzienności, pełnej nowych wyzwań i zmieniających się kryteriów rzeczywistości.

Jeśli chodzi o przedstawicieli renesansu, należy do nich zaliczyć szerokie grono twórców bardzo różnych dziedzin sztuki i kultury w ogóle.

Warto wymienić jednak tych najważniejszych:

- Filozofia: Erazm z Rotterdamu, Thomas Moore, Nicollo Machiavelli (należy ich zaliczyć również do nurtu literatury);

- Literatura: Jan Kochanowski, Mikołaj Rej, Dante Aligheri, Giovanni Boccaccio, William Shakespeare;

- Nauka: Mikołaj Kopernik;

- Sztuka (malarstwo, rzeźba, architektura): Leonardo da Vinci, Michał Anioł, Rafael Santi, Donato Bramante, Sandro Boticelli.

Wszyscy ci twórcy odznaczali się wszechstronnymi zainteresowaniami otaczającym światem i realizowali postulaty idei renesansowych na różnych płaszczyznach.