Eliza Orzeszkowa „Nad Niemnem” - charakterystyka Zygmunta Korczyńskiego

Zygmunt Korczyński jest synem Andrzeja, brata Benedykta Korczyńskiego. Ojciec Zygmunta zginął w powstaniu styczniowym. Wychowaniem chłopca zajęła się matka. Rodzina była zamożna, ich własnością była posiadłość Osowce. Pani Andrzejowej Korczyńskiej nie brakowało więc pieniędzy na podróże i kształcenie syna w europejskich stolicach. Zygmunt miał talent malarski, dlatego matka zatrudniała najlepszych nauczycieli, by pomogli w rozwijaniu jego uzdolnień. Zrozpaczona po stracie męża kobieta, starała się spełniać wszystkie zachcianki syna, by niczego mu nie brakowało.

Zygmunt jest młodym człowiekiem, dość przystojnym, jak wynika z opisu, ale bladym i chmurnym. Ma czarne włosy, ubiera się zgodnie z najnowszą modą. W przeszłości łączył go przelotny romans z Justyną Orzelską, nie doszło jednak do małżeństwa, panna była bowiem zbyt biedna. Matka Zygmunta przerwała tę miłostkę. Teraz młody Korczyński ma żonę Klotyldę, pochodząca z Francji. Para razem z matką przyjeżdża do swojej posiadłości w Osowcach, a potem zjawiają się na urodzinach Emilii Korczyńskiej.

Widok Justyny przypomina Zygmuntowi ich związek sprzed lat, mężczyzna chce go odnowić, ale panna Orzelska już dawno przestała myśleć o nim jako potencjalnym narzeczonym, nie ma też ochoty na romans z żonatym mężczyzną. Wątek Justyny i Zygmunta pokazuje zepsucie moralne Korczyńskiego. Żonaty od niedawna, już znudził się Klotyldą i szuka nowych doznań. Nie waha się zawracać głowy Justynie, licząc, że panna ma jeszcze do niego sentyment i łatwo zgodzi się na rolę kochanki. W pewnym momencie Zygmunt otwarcie proponuje Justynie zamieszkanie w Osowcach, dziewczyna jest tak oburzona, że nawet zapomina odmówić tej osobliwej propozycji.

Zygmunt to dziecko powstańca styczniowego, jego ojciec, Andrzej, zginął w bitwie z carską armią. Dla mężczyzny postać ojca nie jest żadnym wzorem, nie rozumie walki o niepodległość i przekonań Andrzeja. Traktuje go jako niebezpiecznego szaleńca, fantastę, który wypełnił sobie głowę nie wiadomo jakimi pomysłami. Podobnie podchodzi do innych, którzy mówią o uczuciach patriotycznych czy niepodległości Polski. Zygmunt jest kosmopolitą, nie kocha swego kraju, wyznaje pogląd, że wszystko, co ciekawe, interesujące, modne i wartościowe, pochodzi z zagranicy. Nie umie i nie lubi pracować, nie ma żadnego konkretnego zawodu, żyje z majątku rodziców. Nudzi go rozmowa z zarządcą Osowców na temat gospodarstwa.

W rozmowie z matką, zraniony odtrąceniem przez Justynę, odsłania swoje prawdziwe poglądy. Chce, by pani Andrzejowa zgodziła się na sprzedaż rodzinnej posiadłości i wyjazd za granicę. Krytykuje postawę ojca, drwi z polskości, twierdzi, że nie jest w stanie wytrzymać w swoich rodzinnych stronach. Zygmunt skarży się, że jako artysta nie jest w stanie stworzyć nic ciekawego w tak przygnębiającym krajobrazie i wśród pospolitych ludzi.

Andrzejowa jest załamana postawą syna, uświadamia sobie, że źle go wychowała. Ta scena jest kluczowa dla zrozumienia charakteru Zygmunta – jest egoistą, osobą próżną i dumną, nie potrafi kochać nikogo ani niczego. Korczyński jest arogantem, nie szanującym własnego kraju i własnej matki, domaga się by spełniano jego zachcianki, nie potrafi zrozumieć uczuć i poglądów innych ludzi. Zygmunt Korczyński jest negatywną postacią w powieści „Nad Niemnem”.