Zofia Nałkowska „Granica” - Dzieje Zenona Ziembiewicza - opowiadanie, opis

Zenon Ziembiewicz pochodzi z Boleborzy, gdzie jako dziecko się wychowywał. Jego rodzice mieszkali w dworku, którym zarządzał ojciec Zenona – Walerian. Tutaj poznał Justynę Bogutównę, córkę kucharki, z którą nawiązał bliższą znajomość. Wkrótce Zenon rozpoczął naukę w szkole, która znajdowała się w mieście. Mieszkał na stancji u nauczycielki gimnastyki. Tutaj poznał z kolei Elżbietę Biecką, której udzielał korepetycji oraz jej ciotkę, Cecylię Kolichowską. Odtąd Zenon przyjeżdżał do domu tylko na wakacje. Z biegiem czasu coraz więcej rzeczy sobie uświadamiał – spostrzegł, że jego ojciec nie zajmuje się dobrze gospodarstwem, właściwie nic nie robi, a wszystkie obowiązki spadają na matkę. Zenon zauważył również, że ojciec zdradza swoją żonę. Bardzo zniechęciło go to do ojca i postanowił, że on nigdy nie będzie postępował podobnie.    

Rozpoczyna się okres studiów w życiu Ziembiewicza, na które wybiera się do Paryża. Zaprzyjaźnił się tutaj z Karolem Wąbrowskim, synem pani Kolichowskiej z pierwszego małżeństwa. Uwiódł starszą od siebie Adelę, która jednak wkrótce umarła. W Paryżu także podjął się pisania tekstów tendencyjnych, zleconych, niezgodnych z jego poglądami. Wszystko po to, by zdobyć pieniądze na ukończenie studiów.

Zenon wraca do Boleborzy. Odnawia znajomość z Justyną i nawiązuje z nią romans. Jednocześnie zaręcza się z Elżbieta Biecką. To podwójne życie Ziembiewicza nie trwa jednak długo. Sielankę burzy wiadomość Justyny, iż jest w ciąży, a dziecko, którego się spodziewa, jest dzieckiem Zenona. Chłopak daje jej pieniądze i żąda, aby usunęła ciążę. Justyna, posłuszna ukochanemu ,idzie do lekarza i przerywa ciążę. Zenon przyznaje się narzeczonej do związku z Bogutówną. Ta od niego odchodzi. Ziembiewicz jednak nie ma zamiaru być z biedną dziewczyną. Błaga Elżbietę o wybaczenie i udaje mu się namówić ją do powrotu. Wkrótce po tym Biecka zostaje jego żoną i Ziembiewiczowie ustalają, że będą wspólnie pomagać Justynie.

Okres małżeństwa Zenona i Elżbiety nie należy jednak do udanych. Justyna staje się częścią ich życia. Ziembiewiczowie muszą jej pomagać, gdyż ta wpada w głęboką depresję po usunięciu ciąży.

Zenon rozpoczyna karierę polityczną. Najpierw zostaje redaktorem naczelnym tygodnika „Niwa”, następnie prezydentem miasta. Jako przedstawiciel mieszkańców miasta bardzo się zasłużył. Przede wszystkim wspomógł bezdomnych, dając im dach nad głową. W międzyczasie został ojcem. Wkrótce zostaje zamknięta Huta Hettnera. Robotnicy rozpoczynają strajk. Dochodzi nawet do strzelaniny, w której giną ludzie. Wszyscy obwiniają prezydenta.

Jednocześnie Justyna, w stanie skrajnego załamania nerwowego, chce ukarać Ziembiewicza za swój los. Wbiega do jego gabinetu i oblewa mu twarz żrącym płynem. W wyniku tego czynu Zenon  traci wzrok. Nie mogąc odnaleźć się w tej beznadziejnej sytuacji, popełnia samobójstwo.