Midas - mit o królu Midasie. Krótkie streszczenie i problematyka mitu

Postać króla Midasa, władcy Frygii, obrosła legendą i została poddana procesowi mitologizacji bohatera.

Mit o królu Midasie opowiada nam historię, kiedy pewnego dnia żyjący w przepychu władca spotyka orszak boga Dionizosa. Bóg postanawia dać Midasowi i jego pysze nauczkę, pozwala mu zatem na wyjawienie pragnienia, które jest gotów spełnić, gdyż domyśla się, o co król może go poprosić. Domysły okazują się słuszne, Midas w swej zachłanności prosi boga, by od tej pory wszystko, czego dotknie, zamieniało się w złoto. Gdy prośba zostaje spełniona, władca nie posiada się z radości i na każdym kroku wypróbowuje zdolność przemieniania przedmiotów w złoto. Euforia nie trwa jednak długo, gdyż zmorzony głodem Midas podczas wieczerzy odkrywa z przerażeniem, że również posiłek nie jest odporny na boskie zaklęcie.

Grozi mu więc śmierć głodowa, postanawia zatem błagać Dionizosa o cofnięcie magicznych zdolności. Bóg zgadza się na taki warunek, uznając, że król dostał już nauczkę. Na tym jednak mit się nie kończy, ponieważ jakiś czas później samolubny Midas naraża się Apollinowi. Nie zachwyca się wygrywaną przez boga muzyką, za co zostaje ukarany oślimi uszami, które odtąd musi ukrywać pod nakryciem głowy. Prawda wychodzi jednak na jaw i wieść o niej roznosi się po kraju, czyniąc Midasa przedmiotem kpin i żartów wśród jego poddanych.

Mit ten ukazuje nam studium na temat ludzkiego egoizmu, a także zaślepienie rzeczami materialnymi, w tym przypadku złotem. Nierozważny król ulegając swojej chciwości, chce za wszelką cenę posiadać jeszcze więcej, nie licząc się z konsekwencjami takiego pragnienia. Impuls decyduje o tym, że bogactwo staje się jego udziałem dosłownie na wyciągnięcie ręki. Jednobiegunowe myślenie zapędza jednak króla w przysłowiowy „kozi róg”, ograniczając mu dostęp do zaspokojenia elementarnych potrzeb ludzkich, czyli jedzenia, zamieniającego się również w złoto za jednym dotknięciem królewskiej dłoni.

Przerażenie Midasa na ten fakt jest bez wątpienia prawdziwe, nie możemy jednak powiedzieć, że ta lekcja od Dionizosa czegoś go nauczyła. Dowodem na to jest druga część mitu, czyli historia z Apollinem i oślimi uszami. Król już zdążył zapomnieć, do czego prowadzi skrajna zachłanność, a jednak znów myślenie o bogactwie zaprząta całą jego uwagę i to w takim stopniu, że nie potrafi już cieszyć się pięknem otaczającego świata, spychając go na drugi plan albo w ogóle nie biorąc go pod uwagę. Stąd ośle uszy za niedocenienie apollińskiej muzyki.

Mamy tutaj obraz człowieka zepsutego przez dobra materialne, co stanowi o uniwersalnej wymowie utworu. Nadmierne przywiązanie do materialnych aspektów życia, dążenie do bogactwa za wszelką cenę, zaślepienie „złotem” tak, że nie będziemy potrafili dostrzegać już niczego innego, nie przyprawią nas może o ośle uszy, ale na pewno ograniczą naszą perspektywę i zamkną nas na inne, bogatsze duchowo i metafizycznie aspekty życia, sprawią, że staniemy się płytcy, tak jak to miało miejsce w przypadku króla Midasa.