Romantyzm w Rosji - Specyfika rosyjskiego romantyzmu. Przedstawiciele, cechy

Sytuacja w Rosji na początku XIX wieku była adekwatna do sytuacji w Europie Zachodniej. W Rosji panuje olbrzymi despotyzm carski, szaleje cenzura, a życie obywateli jest poważnie utrudniane przez dozór policyjny. Głównymi przedstawicielami romantyzmu, jeśli chodzi o literaturę, byli Aleksander Puszkin, Michał Lermontow i Mikołaj Gogol.

Aleksander Puszkin (1799-1837) – czołowy przedstawiciel rosyjskiego romantyzmu. Poeta i prozaik, twórca rosyjskiego języka literackiego. Biografia Puszkina ma wiele akcentów romantycznych – poeta tworzy część utworów na emigracji, a także umiera podczas pojedynku, w którym brał udział w obronie honoru żony. Aleksander Puszkin znany jest ze swojej przyjaźni z polskim romantykiem, Adamem Mickiewiczem. Podobną, kluczową rolę, tak jak Mickiewicz w literaturze polskiej, odegrał Puszkin w romantyzmie rosyjskim.

Największym dziełem Aleksandra Puszkina jest poemat dygresyjny „Eugeniusz Oniegin”, wydany w całości w 1833 roku. W utworze zostają opisane losy tytułowego bohatera, którego cechuje egocentryzm, niezdecydowanie oraz indywidualizm. Oniegin to człowiek nieprzystosowany do życia w otaczającym go świecie; nie sprawdza się ani w relacjach damsko-męskich, ani w przyjaźni.

Mikołaj Gogol (1809–1852) – powieściopisarz i dramaturg rosyjski. Jego dzieła prozatorskie są uważane za bardzo ważne i odkrywcze, uważa się, że Gogol torował drogę takim wybitnym twórcom jak Dostojewski czy Tołstoj. W swoich powieściach opisywał losy zwykłych ludzi, posługiwał się takimi środkami wyrazu jak satyrą czy groteską. Warto wymienić takie dzieła jak „Martwe dusze” (powieść), „Ożenek” (sztuka teatralna) i „Nos” (nowela).

Michał Jurjewicz Lermontow (1814-1841) – jeden z najwybitniejszych twórców rosyjskich XIX wieku. Pisarz, poeta, prozaik, twórca pierwszej rosyjskiej powieści psychologicznej. Powieść „Bohater naszych czasów” Lermontowa jest największym osiągnięciem pisarskim tego twórcy. Wydana w 1840 roku, w pięciu krótkich nowelach opowiada o Pieczorinie. Bohater nie odnajduje się w niespełniającej jego oczekiwań rzeczywistości.