Adam Mickiewicz „Dziady” cz. II - Motyw buntu w „Dziadach” cz. II - opracowanie

Motyw buntu był bardzo często wykorzystywany w literaturze. Wykorzystał go również sam Adam Mickiewicz we wszystkich częściach „Dziadów”. Wątek ten odnajdujemy także w II części „Dziadów”, która chyba najbardziej z pozostałych jego dzieł czerpie inspiracje z ludowych obrzędów.

W tej części „Dziadów” najbardziej przeciwko swemu złemu losowi buntują się zjawy pojawiające się na obrzędzie. Całemu przedsięwzięciu przewodniczy Guślarz, który to kolejno wywołuje poszczególne duchy.

Jako pierwsze pojawiają się duchy dwójki dzieci - Józia i Rózi. Są oni bardzo nieszczęśliwi i nie zgadzają się ze swym losem po śmierci. Nie mogą cieszyć się ze spokoju wiecznego, więc z tego powodu męczy ich trwoga o ich dalszą przeszłość. Proszą oni zebranych, aby podali im dwa ziarnka gorczycy, ponieważ Boska wola jest taka, iż:

„Kto nie doznał goryczy ni razu
Ten nie dozna słodyczy w niebie”.

Kiedy ich prośba zostaje spełniona zostają oni odesłani przez Guślarza. Drugą zjawą, która nie pogodziła się ze swym losem jest duch Złego Pana. Zjawia się również za sprawą wywołania go przez prowadzącego ten obrzęd. Znosi on niewiarygodne męki z powodu tego, iż za życia był bardzo okrutnym człowiekiem, który nie wiedział czym jest przebaczenie czy miłosierdzie. Jednak i on nie pogodził się ze swym pośmiertnym losem, przez który musi cierpieć głód. Wszystko wskazuje na to, iż jego udręka będzie trwać wiecznie. Całą tę sytuację puentuje sam duch, przestrzegając zebranych przed tym, że:

„Bo kto nie był ni razu człowiekiem,
Temu człowiek nic nie pomoże”.

Tak samo jak poprzednia zjawa znika on odesłany przez tego, który go sprowadził.
Jako ostatnia ze zjaw pojawia się duch Dziewczyny. Ona także znosi ciężar który powoduje niezaznanie przez nią spokoju wiecznego. Buntuje się przeciwko takiemu losowi. Musi cierpieć tak z powodu tego, iż za swego krótkiego życia, ponieważ w chwili śmierci liczyła zaledwie 19 wiosen, nie zaznała ona miłości. Prosi więc by zebrani chłopcy pochwycili ją i przyciągnęli ku ziemi. To jednak i tak nie przyniesie żadnych rezultatów, ponieważ:

„Kto nie dotknął ziemi ni razu
 Ten nigdy nie może być w niebie”.

Dla niej jednak Guślarz ma lepsze wiadomości, gdyż zgodnie z wolą Bożą będzie tak cierpieć jedynie przez kolejne 2 lata, po czym zawita do niebieskiego królestwa.

Reasumując, uważam, iż motyw buntu zawarty w II części Dziadów jest bardzo widoczny. Zjawiające się na obrzędzie duchy cierpią straszliwe męki, z powodu których nie mogą zaznać one wiecznego szczęścia.