Kornel Makuszyński „Szatan z siódmej klasy” - recenzja książki

Kornel Makuszyński to autor wielu powieści dla dzieci  i młodzieży. „Awantura o Basię”, czy „Szaleństwa panny Ewy” to książki chętnie czytane przez kolejne pokolenia Polaków.
Od lat bawi nas również historia nieprzeciętnie bystrego  i spostrzegawczego chłopca opisana w powieści pt: „Szatan z siódmej klasy”. Adaś Cisowski, bo tak nazywa się tytułowy szatan, to uczeń siódmej klasy. Jego przygody rozpoczynają się w szkolnej klasie w piękny czerwcowy dzień, gdy wykorzystując swój zmysł obserwacji i umiejętnie łącząc fakty, odkrywa metodę egzaminowania historyka, profesora Gąsowskiego. Właściwie, schemat odpytywania został odkryty dużo wcześniej, jednak to tego dnia dowiedział się o tym jego autor, czyli profesor Gąsowski.

Co więcej, Adaś metodę tę odkrywa dwukrotnie, doprowadzając poczciwego profesora do pomieszanej z podziwem konsternacji. Historyk docenia talent chłopca i prosi go, by podczas wakacji pomógł rozwikłać zagadkę, która od pewnego czasu niepokoi jego rodzinę. Zaprasza go do rodzinnej posiadłości, która okazuje się trzystuletnim dworem. Tu rozpoczyna się prawdziwe poszukiwanie skarbów, będące  tłem dla uczucia rodzącego się pomiędzy Adamem, a bratanicą profesora, Wandą.

Mogłoby się wydawać, że wakacyjne poszukiwanie skarbów to temat banalny i podejmowany już wielokrotnie. Jednak „Szatan z siódmej klasy” przyciąga nie tylko ciekawą fabułą. Rewelacyjna  jest konstrukcja głównego bohatera. Skromny i jednocześnie bystry chłopiec potrafi z pozornie niezwiązanych ze sobą elementów stworzyć całość. Powieść ta jest pochwałą możliwości ludzkiego umysłu. Adam Cisowski potrafi patrzeć. Zwraca uwagę na wszystkie elementy otaczającej go rzeczywistości. Dla niego nie ma rzeczy bez znaczenia. Nie jest więc istotne czy chodzi o rodowe skarby Gąsowskich, czy o ujawnienie, kto z rodzeństwa zjadł przeznaczona dla niego porcje lodów. 
                           
Rozwiązywanie tajemnic, zagadki i łamigłówki są punktem wyjścia do rozważań na temat relacji międzyludzkich. Ważną role odgrywa tu przyjaźń i lojalność, których główny bohater wielokrotnie dowodzi. Moim zdaniem na największą uwagę zasługuje język powieści. Sposób, w jaki wypowiadają się postaci jest zarówno  dowcipny jak i inteligentny. Dzięki dialogom zmartwychwstają zapomniane postaci z historii i literatury. Jednocześnie uwagę przyciąga z ogromnym humorem uprawiana ironia. Podobnie jest w przypadku narracji. Kornela Makuszyńskiego nazwałabym „mistrzem ciętej przydawki”. Używane przez niego określenia zaskakują trafnością i jednocześnie bawią do łez. „Szatan z siódmej klasy”  to literatura lekka i przyjemna. Myślę, że można by włączyć ją  do kanonu lektur wakacyjnych. Zajdziemy tutaj wszystko to, czego potrzeba, by odpocząć przy książce: zabawę, dowcip i ciekawą  intrygę.