Artyzm „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego

„Wesele” Stanisława Wyspiańskiego można określić jako wielką mieszaninę stylów, konwencji i środków wyrazu. Przeplatają się one w tym utworze, dając efekt żywej i ciekawej całości. Myślę, że warto przyjrzeć się bliżej tej interesującej mozaice, aby wydzielić jej poszczególne elementy.

Na początek warto zając się kompozycją tego dzieła. „Wesele” składa się z trzech aktów. Pierwszy ma formę realistyczną, jest jakby komedią obyczajowo-społeczną. Przypomina nieco reportaż z przyjęcia w bronowickiej chacie. W drugim, za sprawą zjaw, zaznacza się sfera symboliczno-fantastyczna. Ostatni, w którym rozgrywa się sprawa państwowa, można określić mianem dramatu narodowego. Z powyższych rozważań łatwo wysnuć wniosek, że każdy akt rozgrywa się w odmiennej konwencji. Nadrzędnym aspektem, charakterystycznym dla tych zróżnicowanych sposobów przedstawiania, jest fakt przenikania się dwóch płaszczyzn – realnej i fantastycznej.

Sporo uwagi zwrócił autor na detale. W sali Gospodarza wiszą obrazy, pojawiają się liczne przedmioty o wspaniałym ubarwieniu takie jak: pawie pióra, ludowe stroje, piękne meble. Wszystko to pobudza percepcję czytelnika, grając przed jego oczyma bogactwem barw.

Ważne w kontekście artyzmu są także silne rysy postaci. Każda z nich jest charakterystyczna i wyrazista. W bronowickiej chacie mamy do czynienia z menażerią indywidualności. Język gwarowy zostaje przedstawiony w swoim oryginalnym brzmieniu. Postaci z Bronowic są prostolinijne i naturalne, wydają się być dokładnym odbiciem chłopskiej ludności. Kontrastująca z nimi inteligencja została przedstawiona w równie charakterystyczny sposób. Na pierwszy plan wybijają się stylizowane i zdobione wypowiedzi przedstawicieli młodopolskiego światopoglądu (Rachela, Poeta).

W utworze pojawia się także muzyka. Początkowo wszystko toczy się w rytm wesołych dźwięków towarzyszących zaślubinom. W zakończeniu utworu dominują monotonne nuty płynące ze skrzypiec Chochoła, w takt których wszyscy rozpoczynają taniec w błędnym kole.

Niejednorodna kompozycja, bogate detale, mnogość barw, doskonałe przedstawienie postaci, korespondencja sztuk plastycznych i muzycznych – to wszystko zawarte jest w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego. Utwór składa się z wielu pozornie niepasujących do siebie elementów, co skutkuje barwną i ciekawą całością. Czytając ten dramat, łatwo zagłębić się w niesamowitej atmosferze świata na poły tylko realnego, roztaczanej przez autora.