„Krzyżacy” jako powieść historyczna
JUŻ 9902 WYPRACOWANIA W BAZIE!
- 4914 wypracowanie - Język polski
- 1594 wypracowanie - WOS
- 2021 wypracowanie - Historia
- 787 wypracowanie - Religia
- 528 wypracowanie - Język angielski
- 58 wypracowanie - Język niemiecki
Powieść historyczna to gatunek powstały w pierwszej połowie XIX wieku. Nie pojawił się naturalnie, w próżni. Początków należy szukać w średniowiecznych romansach rycerskich. Później, choć jeszcze zanim romantycy odkryli możliwości historii i zaczęli eksploatować tematy ściśle historyczne oraz adaptować je do swoich utworów, w literaturze światowej nowy typ powieści utworzył Walter Scott. Powieść tzw. walterskotowska opierała się z jednej strony na wątku romansowym, z drugiej natomiast – na szerokim uwzględnieniu zdarzeń i kolorytu epoki.„Krzyżacy” Henryka Sienkiewicza to typowa powieść historyczna. Autor precyzyjnie realizuje elementy gatunkowe zarówno na płaszczyźnie fabularnej, jak i kompozycyjnej czy lingwistycznej.
Akcja powieści historycznej winna rozgrywać się w czasie, który od współczesnego czytelnika dzieli spora przepaść, tak, by mógł on wyznaczyć wyraźną granicę owej epoki jako epoki zakończonej, prawdziwie historycznej. Tak jest w przypadku „Krzyżaków”, którzy powstali w 1900 r. Wydarzenia w nich zawarte to okres panowania Władysława Jagiełły i królowej Jadwigi oraz wielkiej wojny polsko-krzyżackiej.
O to, czy Sienkiewicz zachowuje historyczną prawdę, od lat toczą się spory. Niemniej jednak zarysowuje on ramy zdarzeń i umieszcza główne punkty na zgodnej z historyczną wersją wypadków mapie. Najważniejszymi punktami w „Krzyżakach” są oczywiście śmierć królowej Jadwigi oraz wielka bitwa pod Grunwaldem z 15 lipca 1410r. Ponadto wiernie odtwarza on historyczne detale jak choćby strój zakonników, uzbrojenie polskiego rycerstwa, szaty kobiece, dania, napitki, obyczaje i tradycje.
W powieści historycznej, jako że jest to opowieść pisana dla przyjemności czytelników – a więc musi być atrakcyjna, aby zdobyć popularność – autor obok postaci autentycznych umieszcza bohaterów całkowicie zmyślonych. U Sienkiewicza wśród postaci historycznych pojawia się król Jagiełło z królową Jadwigą, książę Janusz Radziwiłł, wielki mistrz zakonu krzyżackiego Ulrich von Jungingen czy postać na poły legendarna – Zawisza Czarny. Maćko i Zbyszko z Bogdańca, Danusia oraz Jurand ze Spychowa, Jagienka czy poszczególni zakonnicy to, rzecz jasna, bohaterowie czysto literaccy.
Powieść historyczna często wyposażana bywa przez autora w ideologiczne nadwyżki sensu. Dał to jasno do zrozumienia w „Trylogii”, opatrując ją komentarzem „ku pokrzepieniu serc”. Od owego „krzepienia” niewolni są również „Krzyżacy” – zakon niemiecki nacierający na Polskę pod pretekstem szerzenia wiary chrześcijańskiej i rugowania pogańskich obyczajów. Krzyżacy bowiem to analogia do rosnących w potęgę Prus, które wobec Polaków prowadziły nieprzejednaną politykę germanizacyjną.
Narrator tego typu powieści jest zazwyczaj trzecioosobowym, wszechwiedzącym obserwatorem, fabuła zaś wyraźna, klarownie skomponowana i ciekawa, a akcja płynna i wartka. W swoim utworze Sienkiewicz spełnia wszystkie z powyższych wymagań: jego narrator sprawnie zdaje relację z barwnych zdarzeń, a czytelnik śledząc poczynania bohaterów nie ma okazji do zgubienia wątku czy zniechęcenia z powodu zbytniego zawikłania historii.
W warstwie językowej najpopularniejszym zabiegiem są liczne archaizacje i stylizacje na język epoki, w której umieszczona jest akcja. Rzadko dochodzi do całkowitego przeobrażenia języka, zapewne ze względu na możliwość ograniczenia zrozumiałości utworu. Henryk Sienkiewicz zdaje się w tym wypadku znajdować „złoty środek”. Jego językowe sztuczki podkreślają koloryt, nadają charakteru postaciom i działają na wyobraźnię czytelnika. Dzieje się to bez większego wpływu na poziom trudności lektury, niewiele jest słów zupełnie niezrozumiałych, a po kilkunastu stronach odbiorca wchodzi w świat języka XIV i XV wieku tak mocno, iż zupełnie przestaje zauważać jego nienaturalność.
„Krzyżacy” Henryka Sienkiewicza to zatem powieść w pełni historyczna. Pisarz realizuje założenia gatunku z mniejszą lub większą precyzją, nie wychodzi jednakże poza ramy przez ów gatunek wyznaczone. Nie eksperymentuje nadto ani z fabułą, ani z językiem – jest pisarzem genialnym tworzącym równie genialne i poczytne dzieło, choć niestety tylko „drugorzędnym”, jak zauważył Gombrowicz w swoim „Dzienniku”.
Podobne wypracowania do „Krzyżacy” jako powieść historyczna
- „Pieśni o Rolandzie” jako epos rycerski
- Henryk Sienkiewicz - biografia, życiorys
- Zagadka kobiecości - Charakterystyka Małgorzaty z „Mistrza i Małgorzaty” Bułhakowa i innych bohaterek
- Józef Ignacy Kraszewski „Stara baśń” - obyczaje słowiańskie obecne w utworze - opis, opracowanie
- Astrid Lindgren „Bracia Lwie Serce” - opracowanie, interpretacja
- Kazimierz Moczarski - biografia, życiorys
- Tolkien „Hobbit” - charakterystyka Bilba Bagginsa
- Artyzm „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego
- Jan Andrzej Morsztyn „Cuda miłości” - interpretacja i analiza wiersza
- Tadeusz Boy-Żeleński „Znasz li ten kraj” - recenzja książki
- Krytyka wad ludzkich w satyrach Ignacego Krasickiego
- Stanisław Młodożeniec „Moskwa” - interpretacja i analiza utworu
- Tadeusz Miciński „W Kościeliskiej” - interpretacja i analiza wiersza
- „Ania z Zielonego Wzgórza” Lucy Maud Montgomery - opis uczuć Ani Shirley, kiedy dowiedziała się, że nie zostanie na Zielonym Wzgórzu
- Julian Tuwim „Do losu” - interpretacja i analiza wiersza
- Mark Twain „Przygody Tomka Sawyera” - charakterystyka Hucka Finna
- Opis widoku z okna - Opis krajobrazu z okna
- Opowiadanie o lecie
- Wisława Szymborska „Radość pisania” - interpretacja i analiza wiersza
- Wacław Potocki - biografia, życiorys