Edgar Allan Poe „Kruk” - interpretacja i analiza poematu

Poemat E. A. Poe „Kruk” podzielony jest na 18 rymowanych strof o długości 6 wersów każda.

Poe w tylko sobie znany sposób buduje w wierszu atmosferę tajemniczości i grozy. Jest mistrzem metafory i makabreski, w genialny sposób łącząc ze sobą elementy terroru i piękna.

Poemat kreśli przed nami wizję zimnej i ciemnej nocy grudniowej. Podmiot liryczny siedzi samotnie przy stole i czyta stare księgi, szukając w nich pociechy i zapomnienia po śmierci ukochanej Lenore. W końcu przysypia; wtedy właśnie zaczynają dziać się rzeczy niesamowite.

Prosty zabieg pozwala poecie lawirować pomiędzy rzeczywistością realną a senną fantasmagorią. Nie możemy być pewni, że nieśmiałe pukanie do drzwi nie jest tak naprawdę wytworem śpiącego umysłu bohatera wiersza. Zakładamy, że rzeczywiście obudził się, lecz istnieje prawdopodobieństwo, że wydarzenia w poemacie przedstawione są niczym więcej, jak tylko snem człowieka znużonego żałobą i długą, nocną lekturą.

Od momentu pierwszego stukania w drzwi napięcie wzrasta, aż do otwarcia przez bohatera drzwi. Jest to niejako moment kulminacyjny. Później następuje pewne złagodzenie napięcia w momencie, kiedy na progu nie stoi nikt. Poe po mistrzowsku stopniuje znów emocje odbiorcy, gdy każe "nocnemu gościowi" zapukać do drzwi raz jeszcze. Przydaje to całemu zdarzeniu charakteru zupełnie oderwanego od rzeczywistości - zwłaszcza w momencie, w którym przybysz okazuje się być nie człowiekiem, lecz krukiem o piórach czarnych jak noc, panująca na zewnątrz.

Kruk jawi się jako posłaniec ze świata niematerialnego - najprawdopodobniej z piekieł. Podmiot liryczny oczekuje od niego wiadomości o swej ukochanej, lecz ptak uparcie powtarza jedno tylko słowo - „Never more” („już nigdy”). Podmiot liryczny prosi go o przepis na zapomnienie; chce wyrzucić bolesne wspomnienia ze swojej duszy. Kruk wciąż jest niewzruszony. Bohater zasypuje go pytaniami - chce wiedzieć, czy po śmierci dane mu będzie połączenie się ze zmarłą kochanką. Kruk w dalszym ciągu powtarza tylko jedno słowo. Podmiot liryczny chce pozbyć się nieproszonego gościa, lecz ten siedzi wciąż na popiersiu Pallady, niewzruszony. Wiadomo, że już nigdy stąd nie odejdzie.

Postać kruka może być odczytana jako objaw choroby psychicznej, spowodowanych przez tęsknotę i żałobę. Poe był niezwykle zainteresowany przypadłościami umysłowymi; wielu z jego bohaterów cechuje jakiegoś rodzaju niedomaganie na tle nerwowym. Jest to charakterystyczne dla romantycznego pragnienia bycia jednostką wybitną.