Jan Twardowski „Czy umiesz szukać?” - interpretacja i analiza wiersza

„Czy umiesz szukać” to utwór opowiadający o poszukiwaniu zaginionych przedmiotów. Autor opisuje różnych bohaterów i ich kłopoty z odnalezieniem zaginionych przedmiotów. Ktoś na przykład jest niecierpliwy, chce znaleźć zgubę od razu, denerwuje się, gdy mu nie idzie. Inny szuka metodycznie i cierpliwie, ale traci na to cały czas, zapomina się w swoim szukaniu, a być może zguba nie jest tego warta. Jeszcze inny z bohaterów jest rozgniewany tym, że coś mu zginęło. Obwinia wszystkich naokoło o to, że specjalnie przed nich schowali zaginiony przedmiot. Ksiądz Jan Twardowski zwraca też uwagę na to, że czasem przedmioty tak się gubią, jakby chowały się przed ludźmi i nie chciały, by je odnaleźć.

Wszystko to sprawia, że trzeba nauczyć się poszukiwań. Najlepiej robić to tak – sugeruje ksiądz Twardowski – by nie denerwować się, nie gniewać, ale działać spokojnie i metodycznie i odnaleźć zaginioną rzecz. Łatwo powiedzieć, trudniej zrobić! Oczywiście, że tak, ale autor ma świadomość, że poszukiwanie wymaga pracy nad sobą, jak zresztą wiele innych czynności. Warto to robić, by wykształcić w sobie pewien nawyk i umiejętność. Poszukiwanie przedmiotów ma być przygrywką przed poszukiwaniem najważniejszego – czyli Boga. Ksiądz Jan Twardowski sugeruje, że do Stwórcy trafić można tylko drogą cierpliwości i łagodności, idąc bez pośpiechu i wytrwale.

Utwór „Czy umiesz szukać” zaliczyć można do liryki perswazyjnej i opisowej, podmiot liryczny pośredni przekazuje wskazówki na temat odpowiedniego postępowania. Przedmiotem lirycznym, adresatami utworu są osoby, poszukujące zaginionych rzeczy, ale także poszukujące wartości, ważnych celów w życiu.