Hinduizm - symbole religii i ich znaczenie

Pranava (mantra) OM - sylaba uznawana przez hinduistów za świętą. Najczystszy i najwspanialszy dźwięk, z którego powstało wszystko. Jest ona związana z hinduskim mistycyzmem. To mantra, czyli wers, bądź sylaba. Według legend to właśnie od niej wszystko, cały wszechświat wziął swój początek. Zadaniem wierzących jest jej ciągłe powtarzanie w czasie medytacji. Ma ona służyć oczyszczeniu ducha z wszelkich złych emocji i skażeń i pomóc w osiągnięciu skupienia. Zwana jest również „akszarą” lub „omkarą”. Jest ona podstawą wielu tekstów świętych między innymi „Om mani padme hum”, co oznacza „Om, klejnot, jest w kwiecie lotosu, amen”. Mantra OM wyraża Wszechbyt. Zapisuje się ją na różne sposoby.

Swastyka - jest powszechnie stosowanym w hinduizmie symbolem szczęścia, błogosławieństwa oraz powodzenia. Indyjska swastyka jest koloru czerwonego i w czterech centralnych polach znajdują się cztery kropki. Jest to symbol przede wszystkim bóstwa Ganeszy (patrona mądrości i inteligencji). Swastyka ma więc bardzo pozytywne znaczenie w hinduizmie. Jest także symbolem dużej rangi w buddyzmie, dżinizmie i bon. Europejczykom swastyka kojarzy się głównie jako znak nazistowskich Niemiec i Hitlera. Centrum swastyki kojarzone jest z bogiem Aum.

Lotos - jest jednocześnie symbolem hinduskim, jak i buddyjskim, choć znajdziemy go we wszystkich naukach dharmicznych pochodzących z orientalnych terenów azjatyckich. Według podań, to z lotosu wyłonił się najważniejszy bóg - Brahma. Lotos miał zakwitnąć na pępku Wisznu. Kwiat ten spotykamy także jako atrybut boga słońca Surji. Symbolizuje także piękno, czystość i rozwój. W pozycji lotosu wyznawcy hinduizmu medytują. Nazywany jest Padmą.

Ganesia - jedno z bóstw hinduizmu o postaci w połowie człowieka w połowie słonia (głowa i trąba). Utożsamia on szczęście, nadzieję, literaturę. Jest także najważniejszym patronem Bombaju. Symbolizuje także pokonywanie przeszkód, mądrość, koncentrację, celowość działań. Według mitów jest synem Parwati i Śiwy. Towarzyszą mu szczur oraz miska z żywnością, która jest ofiarą od ludzi. Ganesia jest bardzo grubym bogiem, co świadczy o dobrobycie. W hinduizmie kojarzony jest bardzo pozytywnie. Na początku każdej modlitwy wzywa się jego imię, aby pobłogosławił dążenie do jakiegoś celu. Jest „panem ganów”, czyli bóstw podległych Śiwie.

Mandala - dosłownie oznacza „całość” bądź „koło”. Są różne jej rodzaje, między innymi: Kali, tipura sundari, Tara, Bhuvaneswari, Chinnamasta, Dhumavati, Tripura bhairavi, Bhagalamukhi, Matangi, Kamalatmika. Dominuje tutaj figura trójkąta wpisanego koło, które wpisane jest w kwadrat (w najprostszej wersji). Mandala ma kształt ściśle geometryczny i równoboczny. Wykorzystuje się ją do pomocy w koncentracji podczas ćwiczeń medytacyjnych.

Jantra - słowo to dosłownie znaczy „przedłużenie”. Swoją budową przypomina mandalę. Nazywana jest Śri Jantrą lub Śri czakrą. To jeden z atrybutów bogini Śri Lality Tripurasundari. Jej podstawą jest dziewięć równobocznych trójkątów. Wierzchołki górne (zwrócone w stronę nieba) oznaczają Śiwę. Te skierowane w dół symbolizują z kolei Śakti (utożsamienie żeńskości). Jest dziewięć poziomów Jantry: sarva anandamaya, sarva Siddhi, Sarva Rakshakara, Sarva Arthasadhaka, Sarva Saubhagyadayaka, Sarva Sankshobahana, Sarva Aasa Paripuraka oraz Trailokya Mohana Bhupara. Trójkąty zawarte w Jantrze mają symbolizować Brahmana.

Innymi symbolami hinduizmu są: Bilva (drzewo bengalskiej pigwy), Tripundra (trzy poziome linie i kropka w środku symbol umysłu), Mayil (paw), Nandi (byk z czarnymi rogami), shatkona (w Europie znana pod nazwą Gwiazdy Dawida).