Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości - kompetencje, zadania

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości powstał w 1945 r. jest podstawowym organem sądowym ONZ. Jego siedziba mieści się w Hadze w Holandii w tzw. Pałacu Pokoju. Działalność Trybunału powstała w oparciu o Status Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej. Każdy członek ONZ jest stroną w Statucie Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości. 

Trybunał ten składa się z 15 sędziów, którzy wybierani są na 9 lat. Po 3 latach wybierana jest jedna trzecia sędziów. Istnieje możliwość reelekcji sędziego. Sędziowie są zgłaszani przez grupy narodowe Stałego Sądu Rozjemczego w Hadze. Sędziowie Trybunału musza być całkowicie oddani swojemu zawodowi, nie mogą prowadzić innej działalności. Trybunał miał w swoim składzie także i polskich sędziów, byli nimi – Bohdan Winiarski, Manfred Lachs i Krzysztof Skubiszewski. 

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości został powołany aby móc w rozpatrywaniu sporów i reguluje go prawo międzynarodowe. Trybunał może orzekać w sprawach – umów i zwyczajów międzynarodowych oraz ogólnych zasad prawnych, może również wydawać opinie i orzeczenia. 

W zasadzie Trybunał za główne zadanie ma rozpatrywanie sporów międzynarodowych i wydaje stosowne decyzje w tych sprawach. Rozstrzyga spory między krajami, których konflikt zmusił do rozstrzygnięcia przez Trybunał. Spory odbywają się bez udziału osób trzecich. Warto zaznaczyć, że członkostwo w ONZ nie powoduje iż kraj znajduje się w jurysdykcji Trybunału. 

Kompetencjami Trybunału są więc sprawy w których państwa składają wnioski, osoby fizyczne nie mają możliwości złożenia wniosku. 

Trybunał korzysta z opinii międzynarodowych ekspertów, może zażądać dowodów, faktów od osób trzecich nie uwikłanych w konflikt. Trybunał może działać również na wniosek jednej ze stron np. jednego państwa. Trybunał wydaje decyzje na podstawie swojego statutu. 

Międzynarodowy Trybunał sprawiedliwości ma także kompetencje doradcze na wniosek innych ciał czy organów ONZ np. Zgromadzenia Ogólnego lub Rady Bezpieczeństwa.

Opinia doradcza dotyczyć może każdej kwestii którą złożył wnioskodawca.

Trybunał publikuje i ogłasza swoje wyroki w języku angielskim i francuskim. 

Trybunał haski mimo swojego autorytetu w gruncie rzeczy poza wydaniem wyroku nie może zbyt wiele orzekną, nie ma możliwości egzekwowania swoich decyzji.