Państwa demokracji ludowej

Państwami demokracji ludowej (socjalistycznej) w Europie określano kraje, które dostały się pod wpływ Związku Radzieckiego, tworząc tzw. blok wschodni.

Ustanawianie komunistycznych wpływów odbywało się już w trakcie trwania wojny, a po wojnie przebiegało według tego samego schematu: eliminacja opozycji (stosowanie w tym celu narzędzi terroru, oskarżeń, prowokacji, pokazowych procesów i takiego  przyznania się do winy oskarżonych) oraz fałszowanie wyborów, które legalizowały władzę komunistów. W krajach demokracji ludowej zasadniczy wpływ na działanie polityków danego państwa miał Związek Radziecki. Wyjątkiem od tej reguły była Jugosławia, w której J. Broz-Tito nie pozwolił na liczące się wpływy ZSRR. Jednak sytuacja Jugosławii była o tyle inna, że Tito sam zaprowadził reżim, stosując metody sowieckie. Robił to na tyle sprawnie i konsekwentnie, że Moskwie nie udało się tego kraju wziąć pod swój protektorat.

Moskwa już od XVIII wieku rozpoczęła intensywne starania o włączenie w swoją strefę wpływów Europy Środkowej i Bałkanów, do czego konsekwentnie dążyła w trakcie trwania wojny. Było to o tyle istotne dla Związku Radzieckiego, że zwierzchnictwo na tym terenie dawało jej pozycję mocarstwa...