Dedal i Ikar - opis postaci

Dedal i Ikar stali się bohaterami mitu kojarzonego z temtyką fantazji i marzeń, które z jednej strony dodają ludzkiej istocie skrzydeł, ale jednocześnie mogą prowadzić do jej zguby przysłaniając to, co rzeczywiste. Istota mitu – zderzenie marzycielstwa z trzeźwym realizmem – zawarta jest już w samych postaciach ojca i syna, które reprezentują dwa biegunowo odmienne sposoby bycia i myślenia.

Dedal najczęściej jest przedstawiany jako rosły i muskularny mężczyzna pochylony nad jedną  ze swych prac, operujący rzemieślniczym narzędziem z dużym skupieniem i widoczną wprawą. Wedle mitologicznych przekazów był najbieglejszym w całych Atenach architektem, rzeźbiarzem i wynalazcą, który skonstruował wiele przydatnych narzędzi służących nam do dziś. W swej profesji był artystą na tyle zdolnym, iż rzeźbione przez niego posągi przypominały żywych ludzi, co zapewniało mu podziw rodaków i możliwość pracy przy zdobieniach najważniejszych świątyń.

Szczera i bezgraniczna miłość do swojej pracy doprowadziła Dedala do zbrodni, bowiem zazdrosny o wynalazek siostrzeńca i ucznia – Talosa – zamordował go, uchodząc potem z Aten na Kretę, gdzie miał potwierdzić swą sławę szeregiem kolejnych pomysłowych wytworów. Jednym z nich stała się drewniana krowa przypominająca żywe zwierzę na tyle, że zwiodła instynkt dorodnego byka, ściągając jednocześnie na Dedala gniew króla Krety – Minosa. Aby uzyskać jego przebaczenie mityczny rzemieślnik wybudował później słynny labirynt, w którym uwięziono pustoszącego Kretę potwora Minotaura. Wdzieczność władcy za ratunek przed bestią okazała się jednak przekleństwem, zmuszając Dedala do pozostania na wyspie pomimo marzeń o powrocie do ojczyzny.

Zainspirowany lotem ptaków skonstruował wielkie skrzydła, które miały przenieść jego i syna przez morze do domu. Samowola Ikara sprawiła jednak, że Dedal dotarł na kontynent samotnie. Wedle niektórych podań architekt powrócił do Aten, rozpoczynając linię rodu, który wydał na świat Sokratesa. W innych opowieściach miał zaś udać się na Sycylię i tam dokonać swego żywota.

Ikar z kolei przedstawiany jest najczęściej jako piękny młodzieniec z rozmarzonym wzrokiem, którego spojrzenie zdaje się gubić w światach wykraczających daleko ponad ten rzeczywisty. Zazwyczaj towarzyszą mu zbudowane z piór skrzydła, stanowiące symbol upadku wielkiego marzyciela, któremu na drodze stanęły brutalne prawa rzeczywistości.

Matką Ikara była Naukrate – niewolnica z dworu Minosa, gdzie Dedal schronił się po ucieczce z Aten. Ikar przystanął na pomysł ojca, by po wielu latach spędzonych na Krecie, pomimo zakazu króla, opuścić wyspę. Młodzieniec przyjął od Dedala parę skrzydeł skonstruowanych z ptasich piór posklejanych woskiem. Nie zastosował się jednak do zalecenia, by nie podlatywać ani za blisko słońca, by ciepło nie stopiło wosku, ani zbyt blisko wody, by nie zamoczyć piór – ciekawość i ambicja Ikara kazały mu wznieść się za wysoko i spowodowały śmiertelny upadek. Morze, do którego miał spaść wielki marzyciel, nazwano od imienia tego bohatera Morzem Ikaryjskim.