Alina i Czesław Centkiewiczowie „Zaczarowana zagroda” - problematyka

Utwór Aliny i Czesława Centkiewiczów pod tytułem „Zaczarowana zagroda” to krótka opowieść o życiu pingwinów na Antarktydzie i ich przygodach z przebywającymi tam naukowcami badającymi ich życie. Akcja utworu rozgrywa się na stacji polarnej „Stacji imienia profesora Dobrowolskiego na wschodnich brzegach Antarktydy”. Głównymi bohaterami utworu są zwierzęta – pingwiny Adeli, które są obiektem naukowych obserwacji przyrodników przybyłych na Antarktydę.

Centkiewiczowie z przymrużeniem oka opowiadają o losach, zwyczajach i życiu pingwinów oraz próbach zrozumienia przez człowieka – jeszcze nie do końca poznanego – świata zwierząt. Antarktyda to skuta lodem kraina wiecznych mrozów i nieznośnego zimna. To kraina na samym końcu świata, niemal zapomniana przez Boga. Niemniej jednak zamieszkana jest przez zwierzęta – pingwiny, foki, lamparty morskie. Naukowcy, którzy przybyli na Antarktydę, chcą jak najlepiej poznać ekosystem tejże krainy, a także zasady, jakimi się ona rządzi.

Jest to również utwór o próbie porozumienia ze zwierzętami, co pokazane jest w zabawny sposób. Wielkim nieszczęściem dla człowieka jest to, że nie potrafi on mówić po pingwiniemu. Gdyby potrafił, pingwiny same powiedziałyby mu o tym wszystkim, czego człowiek próbuje się dowiedzieć z własnych obserwacji. Pingwiny traktują człowieka jak osobliwość. Nie boją się go w ogóle, ale niezbyt chętnie z nim współpracują. Kiedy naukowcy próbują zaobrączkować pingwiny, niesforne stworzenia uciekają i nie pozwalają się złapać. Pingwiny to sprytne zwierzęta, które nie lubią, jeśli ktoś mówi im, co mają robić.

Przyzwyczajone są do życia w swoim ekosystemie, są bardzo sprytne i inteligentne. Poruszają się stadami i działają razem. Potrafią się zorganizować i działać wspólnie, solidarnie. Tak jest na przykład wtedy, gdy uciekają z „zaczarowanej zagrody”. Robią to w bardzo ciekawy sposób: „W lodowej zagrodzie o szklistą gładką ścianę opierał się elegancik. Skrzydełka trzymał szeroko rozpostarte. Na jego plecach, ledwie utrzymując równowagę, stał drugi pingwinek. A po ich grzbietach, pomagając sobie to łapkami, to dziobkiem, wspinał się w górę trzeci”.

Nieloty wykazują się nie tylko inteligencją, ale i kreatywnością. Przechytrzają człowieka, mają nad nim przewagę, bo znajdują się w swoim środowisku – w środowisku, w którym żyją od urodzenia. Ludzie natomiast dopiero uczą się wszystkiego, zarówno o tym środowisku, jak i o zwierzętach. Właściwym tematem książki jest ciekawość ludzka, zgłębianie wiedzy – oto naukowcy przybyli z bardzo daleka, robią wszystko, aby poznać zasady panujące na skutej lodem krainie zwanej Antarktydą.

„Młodym przyrodnikom nie trzeba było dwa razy powtarzać wezwania. Przypłynęli przecież na ten skuty lodem kontynent po to, by badać życie tych dziwnych, nieznanych ptaków, o których tak mało ludzie jeszcze wiedzą”. Przyrodnicy są niezwykle zdeterminowani i zdecydowani w chęci poznania obyczajów i życia pingwinów Adeli. Zaprzyjaźniają się z nimi.

Naukowcy przebywając na wybrzeżach Antarktydy, mają okazję obserwować pingwiny w ich naturalnym otoczeniu. Ludzie mają twardy orzech do zgryzienia, ponieważ ich wiedza o ptakach nie jest jeszcze pełna. Nie wiedzą o tym, czy pingwiny wracają do swoich gniazd, kiedy opuszczają Antarktydę i gdzie wtedy płyną.

Jest to z pewnością bogata w treści edukacyjne książka, która w przyjemny sposób podaje wiedzę. Dzieci poprzez czytanie takich utworów dowiadują się wielu ciekawostek na temat świata, o którym coraz więcej wiemy.