Zofia Nałkowska „Granica” - „Granica” jako powieść polityczna. Opracowanie

„Granica” Zofii Nałkowskiej przez to, że porusza wiele ważkich problemów tyczących się rozmaitych dziedzin życia prywatnego i społecznego, stanowi doskonały przykład wielu odmian powieści. Interpretować można ją, między innymi, jako powieścią polityczną.

Czas akcji opisany w utworze obejmuje przełom lat 20. i 30. XX wieku. W tym okresie rządzi sanacja i Polska przeżywa kryzys ekonomiczny. W społeczeństwie panuje podział na biednych i bogatych. Ci drudzy nie interesują się losem ubogich. Są obojętni na ich cierpienia, liczą się tylko z własnymi problemami i szukają korzyści dla siebie. Stąd choroby wśród najbiedniejszych czy protesty wśród robotników. 

W „Granicy” Nałkowska demaskuje działania rządu. Dygnitarze obsadzają najwyższe stanowiska swoimi ludźmi, którzy nie zawsze odnajdują się w nowej roli. W ten właśnie sposób Zenon został prezydentem miasta. Przyczynił się do tego Tczewski, który miał ogromne wpływy w mieście. Zenon na początku kadencji obiecuje mieszkańcom wzrost ekonomiczny i pomoc biednym. Później jednak daleki jest od realizacji swoich obietnic. Ubogich zbywa jedną noclegownią, na której poprzestaje działania na ich rzecz.

Ziembiewicz nie jest dobrym politykiem. Kierują nim ludzie, dzięki którym zdobył stanowisko. Sam przed sobą usprawiedliwia się, jak potrafi, by uniknąć wyrzutów sumienia. Tak było już w młodości, podczas pracy w „Niwie”. Tam również pracował pod dyktando przełożonych, sam nie mógł wyrazić swojego zdania. Dzięki temu jednak został redaktorem naczelnym pisma. Świadczy to o zakłamaniu i kabotyństwie władzy. Te wszystkie doświadczenia Zenona doprowadzają do tego, że nie jest on w stanie samodzielnie podejmować ważnych dla miasta decyzji. Nie radzi sobie z kryzysem ekonomicznym. Doprowadza to do zamknięcia fabryki, przez co wybucha strajk robotniczy. Wielu ludzi traci pracę, która była jedynym źródłem ich utrzymania.

Autorka wyraźnie daje do zrozumienia, że władza nie zważa na potrzeby społeczeństwa, wszędzie szuka tylko korzyści dla siebie. Wydarzenia polityczne z „Granicy” są oparte na faktach z ówczesnej sytuacji świata, zwłaszcza Polski i Europy. Z tych też względów „Granica” jest powieścią polityczną.