Liryka bezpośrednia i pośrednia - charakterystyka i porównanie

Liryka bezpośrednia to zwracanie się wprost do adresata, przy użyciu pierwszej osoby liczby pojedynczej. W tego rodzaju utworach podmiot liryczny wyznaje swoje uczucia bądź opowiada o własnych przemyśleniach.

Najwyraźniejszą formą liryki bezpośredniej jest monolog liryczny w pierwsze osobie. Liryka bezpośrednia zakłada emocjonalność treści.

Lirykę bezpośrednią możemy podzielić na:
1.Lirykę osobistą, w ktorej podmiot liryczny możemy utożsamiać z samym poetą. Utwory należące do liryki osobistej pisywali: Safona, Horacy, Katullus i wielu innywch wybitnych twórców. W liryce osobistej podmiot liryczny sugeruje, że jest autorem utworu. Możemy zatem interpretowac wypowiedź „ja“ lirycznego jako manifest uczuć poety.
2.Lirykę roli, w ktorej treść ma charakter uniwersalny. Podmiot liryczny jest tu postacią historyczną, mitologiczną itp. Wypowiedź podmiotu ma udawać wypowiedź ukazanej w utworze postaci. Przykładem jest tu „Monolog Kasandry“ autorstwa Wisławy Szymborskiej.
3.Lirykę maski, w której podmiot liryczny przyjmuję postać zwierzęcia, rośliny lub rzeczy. Poglądy wygłaszane przez podmiot liryczny możemy jednak przypisywać autorowi utworu. Bardzo często utwory tego typu pisał Bolesław Leśmian.

Liryka pośrednia to liryka, w której podmiot liryczny jest ukryty, nie mówi o swoich uczuciach wprost, ale wyraża jes za pomocą opisu sytuacji.
Rodzaje liryki pośredniej:
1.Opisowa - uczucia podmiotu lirycznego wyrażone są przez opis krajobrazu (często występuje u S. Żeromskiego).
2.Sytuacyjna, zwana także narracyjną - podmiot liryczny opisuje jakieś wydarzenie, w którym nie brał udziału.