Wiesław Myśliwski „Kamień na kamieniu” - charakterystyka Szymona Pietruszki

Szymon Pietruszka to główny bohater powieści Wiesława Myśliwskiego pt.: „Kamień na kamieniu”. Jego losy poznajemy – a właściwie bohater sam o nich opowiada na przestrzeni kilkudziesięciu lat – od czasów przedwojennych, poprzez II wojnę światową, aż po lata PRL-u.

Szymon to rosły i silny mężczyzna, w młodości był bardzo przystojny, miał wielkie powodzenie u kobiet. Z wiekiem jego uroda przeminęła, a on się nie ożenił. Szymon nie ma dzieci, jego rodzice umarli, a obu braci – Antoni i Stanisław – mieszka w mieście. Najstarszy Michał nie przejął od ojca gospodarki, jak wynikałoby z wiejskiej tradycji; również robił karierę, ale pewnego dnia żona przywiozła go do rodzinnej wsi i tam pozostawiła. Mieszka razem z Szymonem, lecz z powodu jakiegoś urazu lub przeżyć prawie w ogóle się nie odzywa, nie potrafi o siebie zadbać, Szymon oprócz pracy w gospodarstwie musi go strzyc i czesać. Na szczęście bohater wie, jak to robić, przed laty sam zarabiał jako fryzjer i golibroda.

Jak widać, to Szymon – mimo że nie był najstarszym synem – odziedziczył gospodarstwo po ojcu. Wiadomo, że bohater bardzo się wzbraniał przed pracą na roli, w czasie wojny walczył w partyzantce, potem był milicjantem i urzędnikiem. Ojcu powtarzał, że nie ma czasu na pomaganie w gospodarstwie. A jednak los zrządził, że został rolnikiem. Szymon jest silny i wytrwały, pracowity i po chłopsku sprytny. Jest także kłótliwy i porywczy, a jednocześnie zaradny i prawdomówny. Wadą Szymona Pietruszki jest skłonność do alkoholu, często sięga do kieliszka. Jako chłopski syn jest również religijny, chodzi do kościoła. Z tego powodu zostaje zwolniony z pracy, bo komunistycznym władzom nie podoba się urzędnik święcący pokarmy na Wielkanoc.

Szymon ma też poczucie humoru – wieziony na egzekucję do lasu przez Niemców razem z grupą kilkudziesięciu osób żartował, że jadą pewnie sadzić drzewka, jak to bywało przed wojną. To wisielczy humor, świadczący jednak o sile charakteru i mocnej osobowości. Szymon jest jedynym z całej grupy, któremu udało się uciec oprawcom. W młodości Pietruszka był rozrabiaką, brał udział w awanturach na zabawach, bił się z innymi chłopakami. Z powodu swojej siły cieszył się wielkim respektem na wsi.