Wątek romantyczno-przygodowy w „Potopie” Henryka Sienkiewicza

Poza głównym wątkiem w „Potopie” ,dotyczącym wojny, Henryk Sienkiewicz w fabułę utworu wplótł wątek miłości Andrzeja Kmicica i Oleńki Billewiczówny.

Małżeństwo dwójki bohaterów zostało zaplanowane przez ojca Kmicica i Herakliusza Billewicza – dziadka Aleksandry. Młodzi nie sprzeciwiali się woli starszych. Oleńka wychowała się w rodzinie, w której od dziecka wpajano jej szacunek do pozostałych członków rodziny, miłość do ojczyzny i poszanowanie dla religii, dlatego nie buntowała się i zamierzała spełnić wolę dziadka, zapisaną w testamencie.

Aleksandra i Andrzej po raz pierwszy spotkali się w Wodoktach. Zakochali się w sobie od pierwszego wejrzenia. Datę ślubu ustalili za pół roku. Kmicic był wysokim, dobrze zbudowanym i przystojnym mężczyzną, a panna Billewiczówna – kobietą-aniołem, piękną, zaradną i cnotliwą. Kmicicowi imponowała osobowość panienki, która w życiu zawsze kierowała się zasadami, wpojonymi jej w młodości przez rodziców. Była uparta, wyniosła i wyznawała prosty podział świata na to, co dobre i złe, białe i czarne. W Kmicicu ceniła sobie waleczność i odwagę.

Jednak droga do szczęścia dwójki młodych kochanków była długa i pełna przeszkód. Kiedy Kmicic został oskarżony o ludobójstwo, Oleńka nie mogła tego zaakceptować. Jej ukochany okazał się być posiadaczem wszystkich cech, które potępiała w ludziach. Był zabijaką, hulaką i zdrajcą narodu. Dziewczyna tłumaczyła odrzucanie zalotów chorążego orszańskiego, mówiąc:

„Bo nie pójdę za człowieka, na którym ciążą łzy ludzkie i krew ludzka, którego palcami wytykają, banitem, rozbójnikiem zowią i za zdrajcę mają”.

Znajomość Oleński i Kmicica była dynamiczna i pełna przygód, począwszy od porwania dziewczyny, a skończywszy na zarzutach zdrady Rzeczypospolitej, stawianych żołnierzowi i jego współpracy z Radziwiłłami, która niekorzystnie skończyła się dla bohatera.

Kochankowie przeżywali wielką miłość, a następnie rozstawali się. Oleńka była rozdarta wewnętrznie, ponieważ kochała Kmicica, ale nie mogła być z rozbójnikiem. Andrzej cierpiał, kiedy po raz kolejny ukochana odrzucała jego miłość. Kmicic kochał Oleńkę na zabój, bezgraniczne. Był gotowy całkowicie poświęcić się dla niej. Był wierny w miłości, nie widział świata poza ukochaną. Miłość była dla niego najważniejsza. Kmicic, to typowy kochanek romantyczny: „Dzika natura, ale serce złote”.

Kiedy panna postanowiła, że nie powinni się już nigdy spotkać, Kmicic uświadomił sobie, że jeżeli nie zmieni swojego postępowania, nigdy nie zdobędzie serca ukochanej. Przeszedł duchową przemianę i jako Babinicz stanął w obronie ojczyzny. Był rycerski i nieugięty. Zaimponował Oleńce, która widząc jego przemianę, cofnęła swoje postanowienie i wyznała miłość Kmicicowi mówiąc: „Jędruś, ran twoich nie godnam całować”. 

Romans dwójki bohaterów „Potopu” Henryka Sienkiewicza kończy się „happy endem”. Andrzej i Aleksandra musieli przejść ciężką i długą drogę, ale dzięki prawdziwej miłości, jaka ich łączyła, przeznaczeniu oraz Opatrzności, ich drogi w końcu się połączyły.