Motyw snu w twórczości Bolesława Leśmiana - opracowanie tematu

Motyw snu od wieków pojawia się w literaturze. Jest to płaszczyzna, która umożliwia oderwanie się od rzeczywistości. To obszar gdzie rządzą symbole, pojawiają się irracjonalne obrazy. Z drugiej strony jest to strefa wolna od zmartwień, trosk dnia codziennego. Przyjrzyjmy się w jaki sposób motywy oniryczne pojawiają się w twórczości Bolesława Leśmiana.

W wierszu pt.: „W przeddzień swego zmartwychwstania” poeta opisuje boski sen. Stwórca zasypany w mogile widzi oczyma wyobraźni obraz całego świata. „I śni mu się brzeg jeziora ozieleniały / (…) / I śnią mu się owe gaje, co tak szumiały / (…) / I śnią mu się nasze twarze, niby niczyje… - cytat ten pokazuje jak wiele szczegółów pojawia się w tym śnie Boga. Poeta nawołuje, by nie budzić Stwórcy z tego snu, by zebrać się w okręgu i śnić się Bogu póki czas. Świat ludzki i całe życie, które się na nim toczy są w tym utworze przyrównane do snu. Być może jest to podkreślenie niezwykłości, nieprzewidywalności życia.

W utworach Bolesława Leśmiana sen pojawia się jako synonim śmierci. „Do siostry” to wiersz, w którym poeta opisuje stan kobiety, jako sen wolny od zmartwień i trosk. Takie przedstawienie na pewno łagodzi drastyczność zjawiska jakim jest umieranie. Obraz wiecznego snu pozwala łatwiej pogodzić się z odejściem ze świata kogoś bliskiego.

Sen w wierszach Leśmiana to także pewien szczególny wymiar rzeczywistości. W utworze pt.: „Trzy róże” poeta opisuje senny, pogrążony w letargu krajobraz. Jest to przedstawienie pełne niepokoju, wibrujące dusznymi zapachami, pogrążone w ciszy, mąconej tylko delikatnymi odgłosami. W tej sennej rzeczywistości każdy przedmiot, każde zjawisko jest symbolem, odwołującym się do realnego świata. „A jeśli jeszcze, prócz duszy i ciała, / Jest w tym ogrodzie jakaś róża trzecia, / Której purpura przetrwa snów stulecia, / To wszakże ona też nam w piersi pała” - ten cytat udziela odpowiedzi na pytanie o tytułowe róże. Pierwsza i druga to ciało i dusza, natomiast odnośnie trzeciej nie otrzymujemy żadnej informacji, poza tym, że jej purpura przetrwa stulecia snów. Jest to więc coś trwałego, coś, co zawsze pozostanie po człowieku.

Motywy oniryczne pojawiające się w utworach Bolesława Leśmiana wnoszą w nie atmosferę tajemniczości, czegoś nieuchwytnego i niepoznawalnego przez zwykłe sposoby poznania. Kraina snu rządzi się swoimi prawami, jej wrota są otwarte dla wszechpotężnej wyobraźni.