Na stronie używamy cookies. Korzystanie z witryny oznacza zgodę na ich wykorzystywanie. Szczegóły znajdziesz w Polityce Prywatności.
unikalne i sprawdzone wypracowania

Denis Diderot „Kubuś Fatalista i jego pan” - interpretacja, analiza utworu

„Kubuś Fatalista i jego pan” jest powiastką filozoficzną. Znaczy to tyle, iż niesie ona ze sobą ważną treść moralną, ukrytą pod zabawną i prostą w odbiorze formą dzieła. Rzeczywiście, utwór ten nie jest napisany skomplikowanym językiem, a „Kubuś...” wydaje się być sympatyczną historią, dotyczącą podróży dwóch mężczyzn.

Jednak za prostotą kryje się głębszy przekaz powiastki. Podróż Pana i sługi stanowi parabolę życia ludzkiego, od dawna poczytywanego jako droga, zmierzanie do celu. Bohaterowie przemieszczają się, opowiadając sobie rozmaite historie. Stanowią one trzon powiastki.

Ustnemu przekazywaniu historii już w czasach starożytnych przypisywano niebagatelne znaczenie. Stwarzało ono więź między uczestnikami rozmowy, było nośnikiem życiowych mądrości i nauki.

My także możemy dowiedzieć się niejednej interesującej rzeczy, podążając śladami Kubusia i wsłuchując się w jego opowieści, zastanawiając się nad przygodami, które mu się przytrafiły. Tym bardziej, że wypowiedzi głównego bohatera czasami przybierają postać złotych myśli i aforyzmów. Dzięki ich obecności utwór możemy zaliczyć do powiastek filozoficznych.

Zauważamy przy tym znaczącą różnicę między Kubusiem a jego Panem. Mimo iż sługa zajmuje niższą pozycję społeczną, to on zdominował swoją osobowością powiastkę. Ciekawie opowiada, przytacza sposoby uniknięcia nieszczęść, ukazuje swoją przedsiębiorczość, zaradność i mądrość życiową. Mimo, że jest tylko sługą, zdajemy sobie sprawę, że moralnie i duchowo dominuje on nad swoim zwierzchnikiem.

Cechuje się tym rodzajem zaradności, która jest właściwa ludziom o bogatym doświadczeniu życiowym, którzy ze względu na swą odwagę i ciekawość świata, nie unikają konfrontacji z nowymi rzeczami. To dlatego Kubuś kilkakrotnie zmieniał miejsce zamieszkania i pracy. Bycie cały czas w drodze pomaga poznać świat i przyczynia się do innego, głębszego i filozoficznego nań spojrzenia.

Diderot przełamuje stereotypowe spojrzenie na relacje pan-sługa, na związek nauczyciela i ucznia. Tutaj to Pan uczy się od swojego poddanego, ustępując mu mądrością i sprytem. Umysł Kubusia jest bardziej elastyczny. Kubuś posiada zacięcie filozoficzne, pozwalające mu roztrząsać problemy predestynacji, wolnej woli, miłości.

Całą drogę wspomina i roztrząsa historie, które przeżył. Jednak ich wartość nie zawiera się w sferze fabularnej. Akcja stanowi tylko przyczynek do rozważań na temat prawd ogólnych.

Sama forma dzieła odbiega od klasycznych wzorców. Współgrają i mieszają się tutaj wypowiedzi Kubusia, jego Pana, drugo- i trzecioplanowych bohaterów oraz samego autora, który dzięki komentarzom, dotyczącym powstawania książki, wprowadza do fabuły wątki autotematyczne. To bardzo śmiałe jak na owe czasy posunięcie, podważające funkcję narratora w dziele.

Często opowieść Kubusia nagle zostaje przerywana dygresjami narratora. Z tego względu, poszatkowana i niespójna kompozycja utworu, staje się jeszcze bardziej luźna.

Głównym poglądem prezentowanym w książce jest fatalizm, czyli przeświadczenie o tym, że wszystko, co nam się przydarza, jest z góry zapisane i ustalone. U Kubusia nie prowadzi on do pesymizmu i bierności, wręcz przeciwnie – nasz bohater to wzór optymizmu, który z wrodzoną pogodą przyjmuje zarówno pozytywne, jak i negatywne aspekty życia. Wierzy, że wszystko, co się człowiekowi przytrafia, ma swój sens i znaczenie.

Podobne wypracowania do Denis Diderot „Kubuś Fatalista i jego pan” - interpretacja, analiza utworu