Andrzej Bursa „Zgaśnij księżycu” - interpretacja i analiza wiersza

„Zgaśnij księżycu” to jeden z wierszy Andrzeja Bursy, w którym poeta podejmuje temat dzieciństwa. Możemy domyślać się, że była to dla niego szczególnie bolesna kwestia, bowiem jego radosne dni zostały zakończone kiedy miał 7 lat. To właśnie w tym wieku młody twórca musiał skonfrontować się z okrucieństwami wojny.

W wierszu mamy do czynienia ze swoistym rozbiciem perspektywy. W czterech strofach obserwujemy refleksje starszego człowieka przyglądającego się z boku, a także prośby dziecka, by księżyc w końcu zgasnął. Ten podział wskazuje na refleksyjny charakter utworu, w którym starszy już człowiek przygląda się szczęśliwym, ale i szybko utraconym czasom.

Dziecko zasypia w pokoju, lecz przeszkadza mu świecący za oknem księżyc. Księżyc od zawsze kojarzy się z tajemnicą, budzi również pewnego rodzaju niepokój. Na zewnątrz „miasto milczy jak tajemnica”, a „przyczajony za oknem zdradziecko” usadowił się na niebie księżyc.

Postać, która przygląda się całej sytuacji z boku, doskonale zna moc księżyca. Burzliwe noce, miasta rozjaśnione srebrnym światłem, ale także gorycz. Te wszystkie wspomnienia uruchamia jego widok. Wtedy rodzi się tęsknota.

W dramacie Szekspira pt. „Romeo i Julia” zakochany przysięgał swoją miłość na księżyc. Stąd można przypuszczać, że jedynym obserwatorem i świadkiem tego, co dzieje się, gdy ciemność spowije świat jest właśnie księżyc. To także pewnego rodzaju atrybut dorosłości, gdyż jego światło widoczne jest wtedy, kiedy dzieci śpią.

„Zgaśnij księżycu” Andrzeja Bursy to wiersz, w którym dzieciństwo przedstawione jest jako wielka wartość. Podmiot liryczny wręcz apeluje, by chronić malca przed tym, co należy do świata dorosłych. Poeta znał przecież z autopsji smak utraconego dzieciństwa, gdyż podczas wojny przeszedł przyspieszony kurs dorastania. Księżyc w utworze jest złowrogi, gdyż stanowi siłę niezależną od człowieka i dającą się tylko pozornie ujarzmić. Każde dziecko pozna kiedyś świat dorosłych. Nie ma możliwości by tego uniknąć.