Denis Diderot - biografia, życiorys

Denis Diderot urodził się 5 października 1713 roku w miejscowości Langres, we Francji. Był twórcą okresu oświecenia, którego dzieła wzbudzały wiele emocji. Był człowiekiem bardzo uzdolnionym, który sprawdzał się na wielu płaszczyznach. Nie chciał tworzyć według utartych schematów, poszukiwał nowych forma wyrazu. Snuł rozważania na temat dramatu. Uważał on, że gatunek ten powinien znajdować się między komedią a tragedią, zamiast stanowić odrębną, oderwaną od pozostałych, całość. Tworzył dzieła teoretyczno-literackie. W tych właśnie wypowiedział się na temat nowej teorii dramatu. Mowa o utworach pt.: „O poezji dramatycznej” (1754) oraz „Rozmowy o Synu naturalnym” (1761).

Autor „Kubusia Fatalisty i jego pana” podjął się dużego, aczkolwiek ciekawego przedsięwzięcia – był pomysłodawcą i redaktorem „Encyklopedii”. Miała ona zawierać myśli dotyczące społeczeństwa, filozofii i etyki doby oświecenia. Współpracownikiem Diderota był Jean d'Alembert – z wykształcenia matematyk. Prace rozpoczęły się w roku 1745 i trwały do roku 1772. Były one kilkakrotnie przerywane, gdyż Diderot został aresztowany. Podobnie jak miało to miejsce również w roku 1749. Zarzuty zawsze dotyczyły tej samej kwestii, mianowicie – sąd oskarżał Diderota o umieszczanie w swoich utworach treści antyreligijnych. Można je odnaleźć np.  w „Liście o ślepcach” z roku 1749.

Nie tylko sztuka Diderota ewoluowała na przestrzeni lat, ale również jego światopogląd. Na początku był wyznawcą teizmu. Następnie zwrócił się ku deizmowi, żeby – ostatecznie – stać się ateistą. Uzasadnienie takiego wyboru możemy przeczytać w „Liście”, o którym mowa wcześniej.

Bardzo ważny dla pisarza był kult nauki. Głosił on, że różne dziedziny nauki mogą być sprzeczne i wykluczać się wzajemnie. Zwłaszcza, że człowiek nie jest w stanie za pomocą zmysłów poznać w pełni świata. Tak więc wykluczał metody empiryczne w zdobywaniu wiedzy, nie odrzucając, a wręcz uznając wyższość nad innymi, nauk eksperymentalnych.

Sława Diderota rozniosła się po całej Europie i dotarła do jej wschodniej części. Caryca Katarzyna II zaprosiła pisarza na swój dwór. Nie była to wizyta kurtuazyjna, lecz mająca na celu powierzenie Francuzowi misji zbudowania podwalin dla szkolnictwa rosyjskiego.

Denis Diderot zmarł w roku 1784, dnia 31 lipca w Paryżu.