„Opowiadania” Tadeusza Borowskiego a „Inny świat” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego – podobieństwa i różnice

Różnica między utworami zaznacza się już w sposobie prowadzenia narracji. Bohater „Innego świata” bierze czynny udział w akcji, czasem tylko ją obesrwuje. Zdarza się, że występuje w roli powiernika tajemnic współwięźniów. Posiada dużą wiedzę na temat zachowań postaci, o których opowiada. Grudziński stara się wyłożyć i uzasadnić motywacje psychologiczne bohaterów, tłumaczy dlaczego zachowali się tak, a nie inaczej. Opisując rzeczywistość obozową posługuje się faktami. Podaje dokładny opis obozu, ilość więźniów i rodzaje pracy, jaką wykonują. Świadczy to o doskonałej znajomości rzeczy, które opisuje.

W przypadku „Opowiadań” Borowskiego nie należy utożsamiać bohatera z autorem, choć noszą to samo imię, Tadek. Bohater „Opowiadań” jest kreacją fikcyjną. Narracja prowadzona jest pierwszej osobie. Bohater opowiada o tych zdarzeniach, w których uczestniczył. Nie robi wprowadzenia, nie motywuje działań. Po prostu opisuje fragment rzeczywistości. Postacie nie są pogłębione psychologicznie, nic nie tłumaczy ich zachowań. Narrator ma ograniczoną wiedze o rzeczywistości.

Zarówno w „Innym świecie”, jaki i w „Opowiadaniach” Borowskiego narratorzy powstrzymują się od oceny moralnej zachowań. Grudzińskiego i Borowskiego spotkał podobny los. Obaj przeszli przez obozy. Zdają sobie sprawę, że to nie są normalne warunki i ludzie, którzy się w nich znaleźli nie reagują normalnie. Nowa rzeczywistość wytwarza inną moralność.

Podobieństwa można znaleźć w opisie rzeczywistości obozowej. Ciągła walka o jedzenie, permanentny głód i wyniszczenie organizmu. Ludzie eksploatowani do granic wytrzymałości. Różne są natomiast postawy głównych bohaterów, które przyjmują w obozie. Bohater „Innego świata” wierzy, że nawet w takich warunkach można, a nawet należy zachować godność, gdyż to jedynie odróżni nas od oprawców. U Borowskiego, bohater robi wszystko by zachować swoje życie. Powoli wypierane są w nim odruchy ludzkie, miłosierdzie, współczucie, a na ich miejscu pojawia się zwierzęca złość na niewinnych i pierwotne instynkty.