Impresjonizm - Charakterystyka impresjonizmu (malarstwo)

Termin impresjonizm pochodzi od łacińskiego słowa impressio, co znaczy odbicie, wrażenie. Początkowo nowy nurt w sztuce rozwijał się na gruncie europejskim, a później również amerykańskim. Pierwsza wystawa impresjonistów odbyła się w 1874 roku, w atelier fotograficznym Nadara. Jeżeli chcielibyśmy ustalić w jakim miejscu narodził się impresjonizm, można wskazać na awangardową dzielnicę Paryża - Batignolles. To tu, w kawiarni Cafe Guerbois, spotykali się artyści, aby rozmawiać o tendencjach w nowoczesnej sztuce, a także o kierunku, w którym ona zmierza i celu, który ma spełniać.

Impresjoniści w swoich obrazach nie podejmują metafizycznych problemów, nie starają się ich zgłębić. W kręgu ich zainteresowań była codzienność, ulotna chwila, którą chcieli przelać na płótno. Ważny był dla nich nastrój, światło. Artyści reprezentujący ten kierunek w sztuce bawili się kolorem, grali z nim. Co ciekawe, wykluczyli zupełnie barwę czarną ze swej palety. Istotne było, nie to, co obraz przedstawia, ale w jaki sposób został namalowany, za pomocą jakich barw malarz oddał rzeczywistość, jaką formę i fakturę nadał dziełu. Tematyka ich obrazów z motywów biblijnych, literackich, historycznych czy mitologicznych przeniesiona została na grunt dnia codziennego, ale tylko w jego pozytywnych aspektach. Nie starali się oddać głodu, ubóstwa, upadku moralnego czy śmierci. Tematem ich dzieł był człowiek, a zwłaszcza człowiek w ruchu. Najczęściej oddawano na płótnie zabawę, odpoczynek lub otaczającą człowieka naturę.

Przedstawiciele impresjonizmu, jako pierwsi, opuścili swoje pracownie i wyruszyli w plener. Jako, że nie tworzyli oni zwartej grupy, zasada ta nie dotyczyła wszystkich przedstawicieli owego nurtu. Malarze nie poprawiali później swoich dzieł. Wystawiali „szkice z natury”. Oddawali na płótnie chwilowe i ulotne wrażenie, jakie wywarł na nich wycinek świata, który stawał się ich modelem.

Metoda, jaką posługiwali się impresjoniści było nakładanie obok siebie plam czystego koloru. Z większej odległości zlewały się w jedną całość tworząc spójny obraz. Cienie uzyskiwano mieszając barwy podstawowe, jak już wcześniej wspomniałam - bez użycia czerni.

Jeśli chodzi o artystów zaliczanych do impresjonistów, to możemy wśród nich wymienić takie nazwiska jak: Pierre Bonnard, Edgar Degas, Fryderyk Hayder, Claude Monet, Camille Pissarro, August Renoir Georges Seurat oraz Alfred Sisley.

Polscy przedstawiciele impresjonizmu, to głównie: Olga Boznańska („Martwa natura z wazą”, „Kwiaty”, „Kwiaciarki”), Xawery Dunikowski, Julian Fałat („Polowanie w Nieświerzu”, „Chłopiec z brzoskwiniami”, „Berezyna”), Aleksander Gierymski („Powiśle”, „Piaskarze”, „Wieczór nad Sekwaną”), Józef Pankiewicz („Lato”, „Wóz z sianem”, „Japonka”), Władysław Podkowiński („Strzelec konny”, „Łubin w słońcu”), Jan Stanisławski („Dąb”, „Zakole rzeki”) czy Leon Wyczółkowski („Welon”, „Rybak”, „Tatry”, „Wesołe pacholęta”).

Twórcy impresjonizmu to przede wszystkim E. Manet, autor m.in. obrazów „Śniadanie na trawie” oraz „Olimpia”. Kolejnym artystą, który miał ogromny wkład w rozwój impresjonizmu był C. Monet, autor obrazu „Impresja”, od którego pochodzi nazwa nurtu, a także „Nenufary” czy „Katedra w Rouen”. Pozostali artyści to A. Renoir twórca „Balu w Moulin de la Galette”, „Huśtawki” czy chociażby „Śniadania wioślarzy”, E. Degas - malował baletnice w ruchu, jego obrazy to np. „Klasa tańca”, „Absynt”  oraz C. Pissarro, który za główny temat swoich obrazów wybrał pejzaże.