Erazm z Rotterdamu - biografia, życiorys

Prawdziwe nazwisko Erazma to Gerrit Gerritszoon (Gerard Gerardson), ur. 27 października 1467 r. w Rotterdamie jako nieślubne dziecko Rogera Gerarda, który w latach późniejszych został katolickim kapłanem. Był zakonnikiek, pedagogiem, filozofem i filologiem, doktorem teologii, czołowym przedstawicielem odrodzenia (zwany księciem humanistów), reformatorem.

Erazm został wcześnie osierocony. Przez pięć lat przebywał w klasztorze augustianów, który opuścił za pozwoleniem władz duchownych. Pełnił funkcję sekretarza biskupa Henryka von Bergen. W roku 1495 wyjechał do Francji, a następnie do Anglii, gdzie nawiązał znajomość z Tomaszem Morusem i Johnem Coletem.

Pracował nad tekstami kultury antycznej. Był także jednym z pionierów krytycznych badań nad Nowym Testamentem. Opracował jego pierwsze greckie wydanie, które zapoczątkowało przekłady Pisma Świętego na języki narodowe. Postulował czytanie Biblii również przez prostych ludzi (co miały ułatwić tłumaczenia). Jego krytyczne badania dotyczyły także dzieł Arystotelesa, Seneki, Augustyna i innych. Z powodu reformatorskich poglądów oskarżano go niejednokrotnie o herezję (tendencje te nasiliły się już po śmierci Erazma), a jego dzieła w roku 1559 zostały wpisane na listę ksiąg zakazanych, przez Papieża Pawła IV. Mimo to posiadał wielu przyjaciół i sprzymierzeńców wśród duchowieństwa (m.in. św. kard. Jan Fisher, czy poprzednik Pawła IV, Papież Paweł III).

Był reformatorem nie tylko na gruncie kościoła katolickiego, ale także w zakresie nauk pedagogicznych. Najważniejsze jego przekonanie to sąd, że człowiek z natury jest dobry, natomiast zło jest skutkiem niewiedzy. Na tym twierdzeniu opierał się jego stosunek do innych ludzi, w tym również do dzieci i młodzieży, z którą miał okazję pracować.

Był przeciwnikiem scholastyki (potępił ją m.in. w swojej głośnej satyrze z 1509 r., pt.: „Pochwała Głupoty”). To dzięki niemu dziewczętom stopniowo nadano prawo do nauki na równym poziomie z chłopcami, a także zreformowano surowe i restrykcyjne podejście nauczycielskie (Erazm uważał bowiem, że najskuteczniejsza jest taka nauka, która dziecku przynosi radość, dlatego kształcenie powinno odbywać się w przyjaznej atmosferze).

Zmarł 12 lipca 1536 r. w Bazylei.