Józef Bedier „Dzieje Tristana i Izoldy” - opracowanie utworu

Tragiczne dzieje dwojga kochanków: Tristana i Izoldy, najprawdopodobniej istniały w przekazach ustnych kilka wieków przed naszą erą. Wówczas tereny dzisiejszej Francji zamieszkiwali Celtowie. Legenda w różnych wersjach (spisana w okresie średniowiecza) funkcjonowała aż do 1900 roku, kiedy Józef Bedier na jej podstawie ułożył najbardziej popularną, wręcz kanoniczną wersję opowieści. Na język polski przetłumaczył ją Tadeusz Boy-Żeleński w 1914 roku.

„Dzieje Tristana i Izoldy” są niepowtarzalną opowieścią. W przeciwieństwie do wielu innych historii o miłości nie traktuje o konwenansach, etykiecie czy zasadach panujących na dworze. Legenda dotyczy losów dwojga kochanków, połączonych – wbrew sobie – miłością fatalną i absolutną – miłością, przed którą nie mogli uciec, albowiem była im przeznaczona. Miłość pojawia się po zażyciu chytrze podanego napoju.

Po zażyciu eliksiru losy dwojga osób splatają się w niewyobrażalny, niezależny od nich sposób. Zażycie napoju zrzuca na nich przekleństwo, jednak od tego momentu nad tragicznymi kochankami czuwa Bóg, który sprzyja ich miłości. Wszystkie nieszczęścia zesłane przez los, mają miejsce wskutek okrutnych zbiegów okoliczności i zabiegów złych osób.  Nie są one jednak w stanie oddalić i zniechęcić do siebie Tristana i Izoldy.

Pierwsza część legendy opowiada o dziejach Tristana, jego narodzinach i młodości, kiedy zdobywa wykształcenie i staje się odważnym, walecznym i szlachetnym rycerzem. Jednak pewnego dnia spotyka Izoldę Jasnowłosą i wypija magiczny napój. Piękność o włosach koloru pszenicy przeznaczona jest jednak królowi, Tristan więc pozostaje w ciągłym rozdarciu pomiędzy ściskającą serce miłością a wiernością kodeksowi rycerskiemu. Mimo lat rozłąki i licznych zwątpień kochankowie nie dokonują zdrady – ich miłość trwa.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że ich miłość nie jest idealna. Kochankowie próbują przed nią uciec, zanegować ją, wątpią wzajemnie w swoje uczucia i podejmują działania, które szkodzą drugiej osobie. Jednak miłość okazuje się silniejsza. Uczucie, które ich połączyło, nieuchronnie zbliża ich do siebie, aby ostatecznie wygrać w chwili śmierci Tristana i Izoldy.