Fra Angelico „Kazanie na Górze” - opis obrazu, interpretacja

Dzieło malarza religijnego wczesnego renesansu datowane jest na XIV wiek. Stanowi nawiązanie do biblijnej Ewangelii św. Mateusza, który opisuje Jezusa nauczającego swoich Apostołów. Historycy oceniają, że „Kazanie na Górze” zostało wygłoszone przez Chrystusa około roku 30 n.e. Prawdopodobnie miało miejsce na tzw. Górze Błogosławieństw, która znajdowała się na północnym brzegu Jeziora Genezaret, w pobliżu Kafarnaum. To jedno z najistotniejszych wydarzeń w historii chrześcijaństwa, ponieważ w kazaniu swym Jezus stworzył etyczne podstawy chrześcijaństwa. Mówił w nim między innymi o Ośmiu Błogosławieństwach, tłumaczył przykazania, opowiadał również o miłości do nieprzyjaciół.

Na pierwszym planie obrazu Fra Angelico widzimy Zbawiciela w otoczeniu uczniów. Jezus ubrany jest w kolorową, niebiesko-różową szatę. Nad głową ma złota aureolę z czerwonymi promieniami, podkreślającymi jego boskość. Dłoń Jezusa jest uniesiona – gest ten symbolizuje nauczanie oraz błogosławieństwo dla zgromadzonych. Poniżej Jezusa siedzą Apostołowie, skupieni wokół swego Pana. Pozy ich ciał wskazują na zainteresowanie i jednocześnie wyciszenie. Mężczyźni również ubrani są w kolorowe szaty: niebieskie, czerwone, różowe. Jaśniejące aureole nad ich głowami symbolizują obecność Ducha Świętego. Jezus i Apostołowie tworzą krąg, wspólnotę.

Drugie tło tworzą ostre skały w kolorze delikatnego beżu. W lewym, górnym rogu obrazu widać wyraźne przejaśnienie na błękitnym niebie – to symbol obecności i czuwania nad zgromadzonymi samego Boga. Kolorystyka obrazu jest delikatna, ale zarazem, dzięki bogactwu barw, żywa. Urozmaicone kolory szat, odcinające się na tle beżowych skał, tworzą pogodną i pełną harmonii atmosferę obrazu. Płótno nie jest dosłowną interpretacją słów Ewangelii, w której mowa o tłumach słuchających Jezusa. Fra Angelico pragnął podkreślić intymność i bliskość uczniów ze swoim Panem.

Malarz został wyniesiony na ołtarze przez papieża Jana Pawła II w 1982 roku. Dwa lata później Fra Angelico stał się patronem artystów i wszystkich twórców kultury. W Polsce uważany jest za patrona historyków sztuki.