Leon Wyczółkowski „Siewca” - opis obrazu, interpretacja

Leon Wyczółkowski to jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego impresjonizmu.  Jako malarz zaczynał tworzyć w nurcie realizmu mieszczańskiego i historyzmu, potem malował obrazy impresjonistyczne i symboliczne. Jego znakiem charakterystycznym stały się obecne w jego malarstwie krajobrazy, przede wszystkim przedstawiające Ukrainę. Artysta skupiał się na ukazaniu związku człowieka z naturą, z ziemią. Fascynowały go prace na roli, w których odnajdywał utajone, pierwotne znaczenia i symbole. W tym nurcie stworzony został obraz Wyczółkowskiego zatytułowany „Siewca”, pochodzący z 1896 roku.

Przedstawia on człowieka zespolonego z ziemią, która jest jego żywicielką. Na pierwszym planie obrazu widoczny jest starszy, wąsaty mężczyzna ubrany w chłopską, białą sukmanę, czapkę, w ustach trzyma fajkę. Niesie kosz z ziarnami, które zamaszystym ruchem rozrzuca w koleiny ziemi. Tło obrazu jest niewyraźne, przedstawia niebo i pole, ale granica między nimi jest symbolicznie zamazana. Obraz wykonany został techniką impresjonistyczną, dominują w nim kolory błękitu, bieli i brązu. Prozaiczne sceny codziennych zajęć z życia ukraińskich chłopów, takie jak sianie zboża, tworzą dla artysty podstawę dla analizy wzajemnego oddziaływania czystych barw, zintensyfikowanych poprzez zderzenie tonów ciepłych i zimnych. Żółć, pomarańcz i czerwień podkreślane przez promienie słońca łączą się i zlewają z zieleniami i błękitem w strefie cienia.

Postać Siewcy to figura niezwykle wieloznaczna. Skojarzyć ją można przede wszystkim z ewangeliczną przypowieścią o siewcy przedstawioną w Ewangelii św. Mateusza. Siewca jest również w literaturze polskiej symbolem polskości, tradycji wiejskiej. Obraz Wyczółkowskiego mógłby stanowić ilustrację dla sceny z powieści „Chłopi” Władysława Reymonta, która przedstawia siejącego zboże gospodarza Borynę.

Obraz należy do serii płócien Wyczółkowskiego, które przedstawiają pracę ukraińskich chłopów. Są w wśród nich między innymi takie obrazu jak: „Rybacy brodzący po wodzie”, „Kopanie buraków” czy „Orka na Ukrainie”. Wszystkie obrazy z tego cyklu łączy zabieg monumentalizacji postaci chłopów, który ma służyć ukazaniu potęgi i żywotności tego ludu, czerpiącego swą siłę witalną z natury.

Współcześnie obraz „Siewca” znajduje się w Muzeum Śląskim w Katowicach.