Ignacy Krasicki „Człowiek i zdrowie” - analiza i interpretacja wiersza z uwzględnieniem morału oraz środków stylistycznych

Ignacy Krasicki w utworze „Człowiek i zdrowie” zawarł prawdę na temat natury człowieka i jego sposobu na życie.

Ludzie chcieliby oczywiście, aby ich życie było długie i by mogli jak najdłużej cieszyć się dobrym funkcjonowaniem organizmu, ale ich styl funkcjonowania to uniemożliwia. Człowiek z tej bajki nie był wyjątkiem. Na początku posiadał zdrowie, ale postanowił żyć w takim pospiechu, że zupełnie przestał zwracać na nie uwagę i działać bez troski o nie.

Powoli, ale skutecznie zdrowie opuszczało człowieka i gdy zbliżał się do połowy swego życia, poczuł, że w swej codziennej gonitwie zaczyna odczuwać szwankujący organizm, opamiętał się. Zaczął dbać o siebie, pielęgnować zdrowie, które powróciło i mógł znów cieszyć się dobrym samopoczuciem, w myśl mądrości „W zdrowym ciele, zdrowy duch”. 

Jednak taki stan rzeczy nie trwał długo. Systematyczne, wieloletnie eksploatowanie organizmu jednak odcisnęło na nim swoje piętno. Zbyt późno zrozumiał człowiek, że przede wszystkim należy oszczędzać zdrowie, bo ono jest tylko jedno. Zamieniając poprawne funkcjonowanie ciała na życiowy pęd, zapracował sobie na różne choroby. Coraz dotkliwiej odczuwał, że jego organizm powoli nie może podołać dalszej życiowej wędrówce, a zdrowie nie będzie już nigdy takie, jak kiedyś. Nim się obejrzał, zdrowie całkowicie go opuściło.

Bajka Krasickiego jest w całości zbudowana z metafory, która prezentuje utratę zdrowia przez człowieka i powody, dla których tak się stało. Autor wykorzystał tu personifikację abstrakcyjnego pojęcia zdrowia, które w utworze przybiera postać i zachowania ludzkie. Można tu wyodrębnić również archaizmy fleksyjne, składniowe, leksykalne oraz semantyczne, a także przerzutnie. Rymy w utworze są parzyste i dokładne.
   
Morał bajki stanowi jej zwieńczenie i ma postać dość zaskakującej puenty, w której mieści się pouczenie, że jeśli człowiek nie będzie szanował swego cennego zdrowia, to ono w każdej chwili, bez ostrzeżenia może go opuścić.