Henryk Sienkiewicz „Quo vadis” - charakterystyka Chilona

Chilon Chilonides jest bohaterem powieści Henryka Sienkiewicza pt.: „Quo vadis”.
Jest Grekiem, pochodzi z Mezembrii. Przedstawia się jako lekarz, mędrzec, wróżbita, który potrafi przepowiadać przyszłość oraz filozof.

Sienkiewicz dość dokładnie opisał nam wygląd Chilona. Miał on dziwną figurę. Patrząc na niego gołym okiem dostrzegało się coś plugawego, a zarazem śmiesznego. Trzeba przyznać, że nie był mężczyzną starym. W jego niechlujnej brodzie i kręconej czuprynie, jedynie gdzieniegdzie, jaśniał włos przyprószony siwizną. Co do jego postury, to brzuch był zapadnięty. Plecy były zawsze zgarbione, iż wydawać się mogło, że Grek jest ułomny. Głowę miał wielką, a twarz była małpia, czasem przypominała lisią. Spojrzenie Chilona było przenikliwe. Dodatkowo szpeciła go żółta cera i mnóstwo pryszczy, zwłaszcza te na nosie zdradzały, że mężczyzna lubuje się w alkoholu. Ubiór jego był równie zaniedbany, jak on sam. Nosił ciemną tunikę utkaną z koziej wełny i dziurawy płaszcz. Wygląd zewnętrzny tej postaci mówi jednoznacznie z kim mamy do czynienia. Możemy się spodziewać, że jest to osoba przebiegła, niecna oraz fałszywa. Nie chcemy z tym bohaterem mieć nic do czynienia, przeraża nas i budzi odrazę.

Chilona zatrudnił Winicjusz. Poleciła go Eunice. Młody mężczyzna pragnął odnaleźć wybrankę swego serca Ligię. Grek zaoferował mu swe usługi. Po krótkiej chwili oszust wyczuł, jak ważne jest odnalezienie kobiety oraz, że Winicjusz jest w stanie wiele zapłacić za pomyślne ukończenie zadania. Omamił wszystkich swą udawaną skromnością, zasługami, które pozornie przedstawiał jako nic nieznaczące, a które w rzeczywistości były wielkimi czynami zasługującymi na poklask i cześć. Oprócz tego był osobą podstępną, podejrzliwą i obłudną. Wbrew temu, co mówił Winicjuszowi, chciał odnaleźć Ligię wyłącznie dla zysku. Chilon był kłamcą. Nie wyjawił swemu „klientowi” prawdy o darze czytania w ludzkich losach. W rzeczywistości był on zwykłym oszustem, który zdobywał informacje węsząc po mieście, podsłuchując rozmowy, lub przekupując tych, którzy mogli mieć dla niego potrzebne wiadomości. Jego przebiegłość objawiła się w momencie, kiedy został podejrzany o chęć nieuczciwego zysku. Przekonał Winicjusza, że jako filozof, nie dba o zysk, gdyż jako miłujący mądrość nie może być chciwy. Zaraz potem, przebiegle i podstępnie uniknął jednoznaczniej odpowiedzi na pytanie o szkołę, do której należy. Wyznał wtedy, iż „jest cynikiem, bo ma dziurawy płaszcz; jest stoikiem, bo biedę znosi cierpliwie, a jest perypatetykiem, bo nie posiadając lektyki chodzi piechotą od winiarza do winiarza i po drodze naucza tych, którzy obiecują za dzban zapłacić”. Jest to nie tylko dowód na to, że Chilon był osobą przebiegłą, ale trzeba przyznać, iż wypowiedzi jego były niekiedy zabawne i dzięki nim zyskiwał zaufanie ludzi.

Grek Chilon Chilonides był osobą bezwzględną. Bez chwili zastanowienia wytropił chrześcijan, a następnie wydał ich w ręce Nerona, który odebrał im w haniebny sposób życie.  Aby zemścić się na Winicjuszu, który ukarał go chłostą (a oszust bardzo bał się kar cielesnych), posądził Ligię o czary.

Chilon to bohater dynamiczny. Jego postawa zmienia się, przechodzi przemianę wewnętrzną. Zapoczątkowuje ją Glaukus, który po raz drugi przebacza mu zdradę. Odmieniony mężczyzna oskarża cesarza Nerona o podpalenie Rzymu i nie chce odwołać swoich zeznań oczerniających władcę. Następnym krokiem było przyjecie chrztu z rąk Pawła z Tarsu. W tym momencie stał się chrześcijaninem. Swoją metamorfozę przypłacił życiem. Został ukrzyżowany i rozszarpany przez dzikie zwierzę.

Przykład Chilona uczy nas, że nigdy nie jest za późno na zmianę. Mimo, iż ktoś wyrządzi wiele zła, zawsze może liczyć na przebaczanie. Z każdej drogi, nawet najgorszej można zawrócić. Czasem płaci się za to wysoką cenę, tak jak Grek, który oddał swe życie w imię ideałów.