Św. Antoni - życiorys, patronat

Święty Antoni urodził się w roku 251 na terenie Środkowego Egiptu. W dzieciństwie stracił oboje rodziców. 

Gdy miał 20 lat, posiadany majątek rozdał biednym i pędził życie na pustkowiu, gdzie umartwiał się, spędzał czas w milczeniu lub na modlitwie. Antoni posiadał dar widzenia zdarzeń z przyszłości. Znany był z mądrości i świętości. Jego rozterki wewnętrzne były inspiracją dla malarzy takich, jak Hieronim Bosch, Matthias Grünewald, a także pisarzy – Gustav Flaubert, Anatole France.

Postawa życiowa, którą wybrał, znajdowała wielu naśladowców. Sława oraz dokonywane cuda sprawiły, że do miejsca przebywania Antoniego zaczęli przybywać ludzie chcący zostać jego uczniami i poddać się jego duchowemu przewodnictwu. Mimo że początkowo  sprzeciwiał się przyjęciu roli nauczyciela, ostatecznie wyraził zgodę, by zostali i od tej pory znajdująca się na pustyni oaza Farium zapełniła się rozstawionymi wszędzie eremickimi celami. Według źródeł miało ich być blisko 6000. Te pustelnicze wspólnoty nazwane zostały „laurami”, a w późniejszym czasie również „ławrami”.

Życie Antoniego było wzorem nie tylko dla ludności Egiptu, ale i tych chrześcijan z różnych stron świata. W Kościele Wschodnim Święty nazywany jest „Wielkim”. Jest autorem słów: „Przyjdą takie czasy, że ludzie będą szaleni i jeśli kogoś zobaczą przy zdrowych zmysłach, to powstaną przeciw niemu, mówiąc: Jesteś szalony, bo nie jesteś do nas podobny”. Jego dniem w kalendarzu kościelnym jest 17 stycznia.

Święty Antoni to patron zakonu antoninów, chorych, dzwonników, hodowców trzody chlewnej, koszykarzy, szczotkarzy, rzeźników, ubogich. Jest orędownikiem w czasie pożarów. Wzywany również podczas epidemii i chorób skóry. 

W ikonografii Antoni przedstawiany jest jako pustelnik, niekiedy w długiej szacie mnicha. Chętnie podejmowanym przez artystów tematem było kuszenie Antoniego. Jego atrybuty to jeden, dwa albo trzy diabły, diabeł z pucharem, dzwonek i laska, dzwonek, lampa, lampa oliwna, krzyż egipski w kształcie litery „Tau”, księga reguły monastycznej, lew kopiący grób, pochodnia, świnia – postać kuszącego szatana, źródło.