Postkomunistyczny system polityczny - Postkomuna, postkomunizm - definicje, charakterystyka, przykłady

Mianem postkomunizmu określa się okres przejściowy rozpoczęty upadkiem systemu komunistycznego obowiązującego w państwach bloku wschodniego (m.in. w Polsce, Czechach, na Węgrzech). Terminu też używa się w odniesieniu do przedstawicieli sceny politycznej propagujących hasła komunistyczne (zamiennie nazywa się ich „postkomuną”).  Postkomuną określić można także ustrój polityczno-gospodarczy będący połączeniem założeń sytemu komunistycznego i jego totalitarnego reżimu oraz odrodzoną demokracją. Terminu „postkomuna” używa się często również jako określenia osób mających swe korzenie w partii komunistycznej.

Większość krajów Europy Wschodniej oraz cześć państw zachodnich rządzona była według polityki komunistycznej wzorowanej na Związku Radzieckim. Po przemianach zapoczątkowanych w 1989 roku większość z nich przekształciła się w wolnorynkowe państwa kapitalistyczne. Demokracja oraz pluralizm życia politycznego dopuścił jednak równocześnie do głosu zwolenników komunizmu w jego zmodyfikowanej formie.

Nie istnieje jasno wskazany katalog założeń postkomunizmu. Ogólnie rzecz biorąc, chodzi o próby wdrożenia założeń komunistycznych metodami demokratycznymi. Odrzuca się wiec reżim totalitarny, rozbudowany aparat policyjny czy wojskowy. Gospodarka z nakazowo-rozdzielczej przekształcana jest w rynkową. Próbuje się równocześni doprowadzić do dobrowolnego wyboru takiego systemu przez obywateli, odrzucając możliwość jego odgórnego narzucenia.

Postkomunizm jako ustrój zyskał swoich zwolenników zwłaszcza w dobie załamań koniunktury kapitalistycznej i wynikających z niej problemów, np. bezrobocia.

Aktualnie postkomunizm ma swoje przedstawicielstwo w parlamentach wielu krajów świata. W Polsce terminem tym często określa się Sojusz Lewicy Demokratycznej czy Socjaldemokrację Polską.