Internalizacja - internalizacja kultury - definicja, charakterystyka

Internalizacja, inaczej nazywana uzewnętrznianiem, to proces wewnętrzny zachodzący w jednostce, polegający na stopniowym przyswajaniu i uznawaniu za własne wartości i norm narzucanych z zewnątrz (przez inną jednostkę lub daną zbiorowość społeczną). Owe postawy początkowo jednostka uważała za obce i nie respektowała tych zasad całkowicie. Jest ona jednym z kluczowych procesów socjalizacji człowieka.

Internalizację można także traktować jako przykład mechanizmu obronnego jednostki. W początkowym etapie socjalizacji jednostki, przejawiającej się właśnie poprzez internalizację, należy podkreślić niebagatelny wpływ rodziców, a następnie, kolejno, grupy rówieśników oraz szkoły. Wynikiem procesu internalizacji jest uznanie norm otoczenia za własne, co powoduje, że nie ma konieczności dalszego sprawowania zewnętrznej kontroli nad jednostką - przyjmuje ona modele funkcjonowania za autonomiczne. 

Proces socjalizacji jednostki można rozpatrywać także w ujęciu wchodzenia jednostki do kultury, która oddziałuje w indywidualny sposób na każdego człowieka i jego osobowość. Oznacza to, że każda jednostka subiektywnie wychwytuje elementy kulturowe, jest w stanie przyswoić tylko niektóre jej części. 

Istnieją trzy koncepcje internalizacji kultury, pierwsza z nich to koncepcja behawioralna. W myśl tej koncepcji osobowość człowieka jest traktowana jako wyuczony wzorzec zachowań, nauka przebiega w zgodzie z reakcjami społeczeństwa na postępowanie jednostki. Jednostka obserwuje, w jaki sposób grupa reaguje, jednocześnie dążąc do społecznej akceptacji oraz poszukując aprobaty. Konsekwencja jest próba wykluczenia zachowań sprzecznych z oczekiwaniami innych. Kolejna koncepcja, psychoanalityczna, opiera się na teorii Z. Freuda - moralna warstwa kultury (sumienie) znajduje się w rejonie superego. Zgodnie z koncepcją interakcjonistyczno - symboliczną, osobowość społeczna pojawia się wskutek współżycia z innymi ludźmi. W kontaktach z innymi nabywamy treści oraz wartości kulturowe, jednocześnie ucząc się ich przyswajania.