Paul Henri Spaak - biografia, życiorys

Paul-Henri Spaak (ur. 25 stycznia w 1899 r. w Schaarbeek, zm. 31 lipca 1972 r. w Braine-l’Alleud) - belgijski działacz polityczny, jeden z Ojców zjednoczonej Europy.

Po I wojnie światowej studiował prawo na Uniwersytecie w Brukseli i w 1921 r. ukończył je z tytułem doktora, po czym rozpoczął praktykę adwokacką. W wieku 21 lat wstąpił do Belgijskiej Partii Pracy i, jako rewolucjonista, głosił potrzebę rozprawienia się z burżuazją, bronił pacyfistów i anarchistów, i pisał do socjalistycznych pism. Karierę polityczną rozpoczął od zdobycia mandatu do belgijskiego parlamentu w 1932 r. Trzy lata później został ministrem transportu, następnie, w latach 1936-1938 pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych w gabinecie premiera Paula Van Zeelanda. 15 maja 1938 r., Spaak został pierwszy socjalistycznym premierem Belgii. Jego poglądy uległy znacznej zmianie. Teraz, był gorącym zwolennikiem integracji, zwłaszcza między Belgią, Holandią i Luksemburgiem. Starał się o prowadzenie niezależnej polityki zagranicznej i wzmocnienie obronności kraju. Gdy wybuchła II wojna światowa, był ministrem spraw zagranicznych i wraz z całym gabinetem Huberta Pierlato - przeniósł się do Londynu. Pełnił wówczas funkcje ministra pracy, handlu, spraw socjalnych i zdrowia publicznego. Próbował też przekształcać Belgijską Partię Pracy, wzorując się na brytyjskiej Labour Party. 

Po zakończeniu wojny, Spaak zaangażował się w działalność na rzecz integracji europejskiej. Był jednym z autorów Karty Narodów Zjednoczonych przewodniczył pierwszemu posiedzeniu Zgromadzenia Ogólnego ONZ w 1946 r., a następnie, Zgromadzeniu Konsultatywnemu Rady Europy w 1949 r. 

W roku 1948, udało mu się zrealizować projekt Beneluxu, czyli zacieśnienia współpracy ekonomicznej przez stworzeniu Unii Celnej Beneluxu. Wówczas, podpisano również tzw. Traktat brukselski: układ wojskowo-gospodarczy, a właściwie 5-letni sojusz obronny, między krajami Benelux, Francją i Wielką Brytanią. 

Kiedy w kwietniu 1948 r., w Paryżu, powstała Europejska Organizacja Współpracy Gospodarczej (OEEC; w 1960 r. - przekształcona w Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju), zajmująca się rozdziałem środków otrzymanych w ramach planu Marshalla, do której weszło 16 państw, Spaak został jej pierwszym prezydentem.

Niezwykle istotnym momentem w karierze Spaaka, było spotkanie ministrów spraw zagranicznych krajów należących do Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali w 1956 r., podczas którego polecił utworzenie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej i Euratomu. Plan ten, zawarty w tzw. Raporcie Spaaka, mówił o poszerzeniu dotychczasowej współpracy gospodarczej i stworzeniu wspólnego rynku europejskiego, i wkrótce - stał się bazą dla podpisanych w 1957 r. Traktatów Rzymskich, mówiących m.in. o powołaniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej i EURATOMU. Pisał wówczas, że „Traktat Rzymski oznacza triumf ducha współpracy i klskę egoistycznego nacjonalizmu”.

W międzyczasie, udało mu się również doprowadzić Belgię do członkostwa w NATO, a sam, został wybrany sekretarzem Paktu Północnoatlantyckiego w 1957 r. 

Za swą pracę na rzecz zjednoczenia Europy, otrzymał nagrodę Karola Wielkiego.