Deklaracja - deklaracja pekińska - geneza, postanowienia

Walka o równouprawnienie kobiet sięga korzeniami do XIX wieku, wówczas bowiem narodził się ruch feministyczny. Przez kolejne dziesięciolecia panie walczyły o równe szanse w życiu społecznym, kulturalnym i politycznym, a także o lepszą pozycję na rynku pracy. Wydawać by się mogło, iż postulaty przez nie głoszone zostały zrealizowane już wiele lat temu, jednak kobiety zrzeszone w różnych organizacjach dowodzą, iż w wielu dziedzinach życia nadal panuje dyskryminacja. 

Działania na rzecz równości kobiet obejmują również takie inicjatywy jak organizacja międzynarodowych spotkań na temat praw kobiet. W dniach 4-15 września 1995 roku miał miejsce właśnie taki zjazd – odbyła się wówczas IV Światowa Konferencja w sprawie Kobiet w Pekinie, przy organizacji której zaangażował się ONZ. Udział w rozmowach wzięli przedstawiciele 189 rządów oraz około 5 tys. reprezentantów różnego typu organizacji pozarządowych. Obradowali nad problemem nierówności kobiet i mężczyzn oraz potrzebą działań, które zapewniłyby paniom większy dostęp do życia gospodarczego, politycznego i społecznego. Podczas spotkania zostały opublikowanie dwa ważne akty – Deklaracja Pekińska oraz Platforma Działania – Cele Strategiczne.

Sygnatariusze dokumentu podkreślili, iż obecnie nadal istnieje problem nierówności pomiędzy kobietami i mężczyznami, sytuacja pań w życiu zawodowym, ekonomicznym i społecznym jest gorsza niż przedstawicieli płci przeciwnej, dodatkowo pogłębia się problem ubóstwa wśród kobiet. W deklaracji odwołano się do Karty Narodów Zjednoczonych, Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, Deklaracji o prawie do rozwoju, zobowiązując się przy tym do przestrzegania ich zapisów, zgodnie z którymi kobietom i mężczyznom przysługują równe prawa we wszystkich dziedzinach życia. Stwierdzono jednocześnie, iż niezwłocznie należy podjąć działania na rzecz wyrównania szans obu płci. 

Jako ważniejsze z inicjatyw wymieniono dążenie do uwłasnowolnienia kobiet (empowering), a także zapewnienie im możliwości realizacji własnych zdolności i planów na polu wszystkich dziedzin oraz pełnego, równoprawnego dostępu do stanowisk. Podkreślono również, iż prawa kobiet są częścią praw człowieka i jako takie mają charakter niezbywalny, powszechny i przyrodzony. Zobowiązania uczestników do strzeżenia praw człowieka, zdaniem obecnych, mają doprowadzić do osiągnięcia równości, rozwoju i pokoju na świecie, a także mają przeciwdziałać wszelkim przejawom dyskryminacji.

Deklaracja pekińska to tylko jeden z aktów dotyczących praw kobiet. W kolejnych latach dochodziło do kolejnych spotkań na wysokim szczeblu i nie tylko, na których dyskutowano o tym problemie. Organizacje kobiet wciąż walczą o równe prawa kobiet we wszystkich sferach życia.