Ignacy Mościcki - biografia, życiorys

Ignacy Mościcki urodził się w Mierzanowie w 1867 roku. Miał pochodzenie szlacheckie, jego rodzina posiadała bogate tradycje patriotyczne. Ojciec Mościckiego – Faustyn Walenty – był uczestnikiem powstania styczniowego, zaś jego dziadek brał udział w powstaniu listopadowym. Pochodził z rodziny wielodzietnej, miał szóstkę rodzeństwa. Edukację rozpoczął gimnazjum w Płocku, potem kontynuował ją w Zamościu. Uciekając przed brutalną rusyfikacją, przeniósł się do Warszawy, w której w 1887 roku ukończył szkołę realną Babińskiego.

Mościcki miał szczególne predyspozycje do nauk matematyczno-przyrodniczych. W 1891 roku ukończył studia chemiczne na politechnice w Rydze. W czasie pobytu w Rydze Mościcki nawiązał kontakt z niepodległościowym ruchem o zabarwieniu socjalistycznym. Angażował się w działalność II Proletariatu, brał również udział w nieudanym zamachu na gubernatora Josifa Hurko. Jego ślub z Michaliną Czyżewską w 1892 roku wzbudził wiele kontrowersji – żona była córką ciotki Mościckiego i zawarcie sakramentu wymagało specjalnej kościelnej dyspensy. Od 1892 roku przebywał w Londynie, bojąc się dekonspiracji. Zawodowo zajmował się tam stolarstwem, ale całą energię skupiał na działalności w ruchu socjalistycznym. W 1895 roku zasiadł w zarządzie Związku Zagranicznego Polskich Socjalistów, rok później poznał Józefa Piłsudskiego.

W 1897 roku Mościcki emigrował do Szwajcarii i objął posadę na uniwersytecie w Liege.  Po przewrocie majowym w Polsce Józef Piłsudski poszukiwał odpowiedniego polityka na stanowisko prezydenta. Sam Piłsudski odmówił sprawowania tej funkcji ze względu na jej niewielkie uprawnienia. Kandydaturę Ignacego Mościckiego wysunął premier Kazimierz Bartel, poparł ją również wicemarszałek sejmu – Maciej Rataj. Wybór Mościckiego ułatwił fakt, że polityk zawsze był oddanym zwolennikiem Piłsudskiego. Ignacy Mościcki został zaprzysiężony 4 czerwca 1926 roku i wprowadził się do Zamku Królewskiego w Warszawie. Prezydentura Mościckiego upłynęła przede wszystkim pod znakiem pełnienia funkcji reprezentacyjnych i honorowych. Polityk skupił się również na wspomaganiu rozwoju gospodarczego kraju. Pomimo iż faktyczną władzę w państwie sprawował Piłsudski, marszałek zawsze odnosił się do prezydenta z atencją i szacunkiem. Historycy podkreślają jednak figuratywność tej prezydentury.

W 1933 roku Mościcki, z poparciem Piłsudskiego, został wybrany na drugą kadencję prezydencką. Decyzja Zgromadzenia Narodowego wzbudziła wiele kontrowersji, zbojkotowały ją Stronnictwo Narodowe, Polskie Stronnictwo Chrześcijańskiej Demokracji, Narodowa Partia Robotnicza, Stronnictwo Ludowe i słowiańskie mniejszości narodowe. Ponowny wybór Mościckiego zaktywizował go jako polityka i wysunął na ważną pozycję w obozie sanacyjnym. Jego uprawnienia jako prezydenta znacznie zwiększyły się po uchwaleniu konstytucji kwietniowej. Po śmierci Józefa Piłsudskiego jego pozycja uległa zachwianiu. Opozycja zarzucała Mościckiemu, że objął władzę na podstawie konstytucji marcowej. Ponadto przed śmiercią marszałek wskazał jako następcę Walerego Sławka i ten zażądał od Mościckiego zrzeczenia się władzy. Mościcki zawiązał wówczas porozumienie z gen. Edwardem Rydzem-Śmigłym, które miało wykluczyć Sławka z obozu rządzącego.

Po wybuchu II wojny światowej  i wkroczeniu wojsk radzieckich do Polski prezydent został zmuszony do opuszczenia kraju. 17 września 1939 roku Mościcki przekroczył granicę z Rumunią, na swojego następcę w Polsce mianował gen. Rydza-Śmigłego. Na terenie Rumunii został internowany i 30 września 1939 roku złożył swój urząd. Na swojego następcę (Rydz-Śmigły również został internowany) wyznaczył Władysława Raczkiewicza. Po tym wydarzeniu wyemigrował do Szwajcarii, przez cały okres wojny finansowo i politycznie wspierał działania wojska polskiego.

Ignacy Mościcki zmarł 2 października 1946 roku w Versoix. W 1993 roku jego ciało zostało z honorami przewiezione do Polski i pochowane w krypcie prezydenckiej bazyliki archikatedralnej św. Jana w Warszawie.