Ruch narodowy w Polsce w XIX/XX w. - Liga Narodowa (1893-1928)

Kiedy okazało się, że Liga Polska nie zdoła uzyskać dla swojego programu wystarczającego poparcia (program ten spotkał się z akceptacją ze strony tzw. „Zet” oraz przez środowiska związane z „Głosem”) postanowiono przeprowadzić wewnętrzną reorganizację ruchu, zmieniając jego struktury i zasady działania. Wówczas to kierownictwo nad organizacją przejęli młodzi działacze tacy jak Popławski, Balicki czy Dmowski. Podjęto się także zmiany nazwy organizacji na Liga Narodowa, co miało być uwidocznieniem owych wewnętrznych zmian.

Reorganizacji uległ także program ugrupowania – wszak Liga Narodowa zerwała z dotychczasowymi tradycjami Towarzystwa Demokratycznego Polskiego oraz Ligi Polskiej, umieściła na dalszym planie ideę odzyskania niepodległości, zaś wysunęła na pierwszy plan kwestie kształtowania świadomości narodowej, budowę silnego narodu polskiego, który zdoła się oprzeć innym narodowościom (zgodnie z założeniami Ligi Narodowej przyszłe państwo polskie miało mieć charakter jednolity pod względem składu narodowościowego). Za wrogów tych idei, za wrogów polskości i narodu polskiego uznawano przede wszystkim Niemców i Żydów, wraz z istniejącym ruchem politycznym tych ostatnich – syjonizmem (choć sam program Ligi Narodowej był przede wszystkim odpowiedzią na działania narodowe prowadzone przez Niemców i Rosjan).

By lepiej realizować swoje cele, Liga Narodowa przeniosła swą działalność na ziemie polskie (Liga Narodowa pragnęła zbudować swoje struktury na terenie wszystkich zaborów), a w przyszłości zamierzała przekształcić się w konkretne ugrupowanie polityczne. W 1895 roku we Lwowie zaczął ukazywać się również „Przegląd Wszechpolski” (którego publicystą, ideologiem i głównym redaktorem był Roman Dmowski, autor m.in. takich dzieł jak „Młodzież polska” z 1895 roku oraz „Myśl nowoczesnego Polaka” z roku 1903).