Rozgłośnia polska radia Wolna Europa

Radio Wolna Europa zostało powołane do życia w roku 1949, z siedzibą w Monachium, a finansowane było przez Kongres Stanów Zjednoczonych. Do głównych założeń ideowych należała promocja demokracji, co - zwłaszcza w początkach działalności - oznaczało również antyradziecką propagandę.

Rozgłośnia Polska Radia Wolna Europa zaczęła nadawać 3 maja 1952 roku i była kierowana przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego, zasłużonego dziennikarza, polityka oraz żołnierza AK. Bardzo szybko rozgłośnia stała się narzędziem opiniotwórczym. Przekazywała mieszkańcom Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej informacje wolne od cenzury, dawała faktyczną wiedzę o świecie, z czasem coraz lepiej rozwijając publicystykę i dbając o różnorodność przedstawianych opinii, dzięki czemu scalała także emigracyjne środowisko, w którym nie brakowało wielu kłótni.

Jan Nowak Jeziorański zapisał cele rozgłośni jedynie w sześciu punktach. Były proste i przejrzyste, zawierały się w nich idee dostarczania faktów, pielęgnowania niezależnej myśli, a jednocześnie wystrzegania się propagandy. Punkt drugi stwierdzał bowiem: „Nie będziemy usiłowali sprawować >>rządu dusz<< w Polsce. Emigracja jest częścią narodu, ale nie może nim zdalnie kierować. Polska jest nad Wisłą, a nie nad Tamizą czy Sekwaną. Radio ma służyć społeczeństwu, ma mu pomagać”. Radio nie miało w swych celach zachęcania do jakiegokolwiek czynnego oporu, który mógłby mieć śmiertelne konsekwencje. Miało dostarczać informacji i pozwalać słuchaczom na ich podstawie wyrabiać swoją opinię.

Władze PRL podejmowały propagandowe akcje, mające na celu zwalczanie rozgłośni. Nazywano ją szczekaczką, a jeden z plakatów pokazywał zachodnie rozgłośnie polskie jako ludzi z głową psów, wrzeszczących do mikrofonów. Wszystkich na smyczy trzymała wielka ręka. Plakat uzupełniał obrazek Goebbelsa, który się radośnie uśmiechał. Inny porównywał wprost Wolną Europę do nazistowskiej propagandy, a podpis pod nim głosił: „Dureń, co słucha z miną tak błogą. Komu pomaga? Śmiertelnym wrogom”. Władze z ogromną zaciekłością zwalczały rozgłośnię, włącznie z jej zagłuszaniem.