Deportacja ludności - przesiedlenia ludności polskiej, ukraińskiej i białoruskiej do ZSRR

Wraz z zajęciem prawie połowy terytorium państwa polskiego przez Armię Czerwoną rozpoczęła się tam zakrojona na szeroką skalę akcja represyjna wobec ludności cywilnej oraz likwidowanie ostatnich punktów oporu. Aby skuteczniej i szybciej zunifikować wschodnie Kresy byłej II Rzeczpospolitej z państwem radzieckim, tamtejsza Rada Komisarzy Ludowych już w grudniu 1939 r. podjęła uchwałę o przesiedleniu część ludności polskiej na słabo zaludnione tereny ZSRR.

Pierwsza fala spontanicznych poniekąd deportacji, miała miejsce jeszcze przed oficjalną decyzją o włączeniu ziem ukraińskich i białoruskich do Związku Radzieckiego. W październiku 1939 r. polskich oraz żydowskich uchodźców, określanych jako „niepewnych politycznie”, przesiedlono na tereny Ukraińskiej i Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej w ramach tzw. rozładowywania miast kresowych. Późniejsze deportacje miały już charakter bardziej zorganizowany i odbyły się w czterech głównych etapach. Do transportu na wschód używano przede wszystkim kolei – możemy przypuszczać, że przykładowy skład liczył ok. 60 wagonów, spośród których zdecydowaną większość stanowiły wagony towarowe do przewozu ludzi (ok. 50-55 sztuk, w każdym mniej więcej 30 osób)...