Lew Trocki - zabójstwo Lwa Trockiego

Lew Trocki od początku swojej kariery politycznej związany był z ruchem robotniczym. W obu rosyjskich rewolucjach początku XX w., czyli lutowej z 1905 r. oraz październikowej z 1917 r., odgrywał pierwszoplanowe role. Szczególne zasłużył się w kierowaniu procesem obalania caratu oraz organizowaniu podstaw bolszewickiej władzy w porewolucyjnej Rosji. Za życia Lenina był nominalnie drugą osobą w państwie i w momencie jego śmierci w 1924 r. wydawał się być jego naturalnym następcą. Jednak dewaluacja ideałów rewolucyjnych, którą jednoznacznie utożsamiał z osobą Józefa Stalina, nie pozwoliła mu zająć należnego sobie miejsce w socjalistycznej hierarchii. Będąc głównym wrogiem posiadającego dyktatorską władzę Stalina, był stopniowo odsuwany od kierowniczych stanowisk w państwie, a następnie deportowany i pozbawiony sowieckiego obywatelstwa w 1932 r.

Po kilku latach tułaczki po świecie (m.in. Turcja, Norwegia, Francja, USA) Trocki w końcu osiadł na stałe w Meksyku. Stamtąd prowadził bezkompromisową krytykę powstałego w Związku Radzieckim ustroju, który uważał za wynaturzony i wypaczony. Wywrotowa działalność Trockiego nie umknęła uwadze sowieckich służb bezpieczeństwa, które stale inwigilowały jego poczynania. Prawdopodobnie w ostatnim okresie swojego życia Trocki zdawał sobie sprawę z faktu, że dalsze konsekwentne głoszenie haseł antystalinowskich i krytykujących państwo radzieckie w kształcie, jaki osiągnęło na przełomie lat 20. i 30., oznacza świadome podpisanie na siebie wyroku śmierci. Jednak mimo takich obaw pozostał do końca wierny ideałom rewolucyjnego marksizmu.

Nie zniechęciły go również kolejne próby zamachu na jego życie, które starano się zorganizować co najmniej trzykrotnie. Najpierw miał miejsce upozorowane pożary jego willi w Turcji oraz domu pod Paryżem, aż w końcu doszło do zorganizowanego ataku z użyciem broni maszynowej na jego dom w Meksyku w kwietniu 1940 r. Do ostatniej – i jak się okazało udanej – próby fizycznego wyeliminowania Lwa Trockiego doszło w sierpniu 1940 r. Na przebywającego wówczas od dłuższego czasu w Meksyku Trockiego Stalin wydał ostateczny wyrok śmierci.

W dniu 20. sierpnia 1940 r., wieczorem, Trocki siedział w swoim gabinecie przy biurku i pracował nad spisaniem biografii Stalina. W tym czasie w jego willi w Coyoacan przebywał również niejaki Ramon Mercader – zakonspirowany przyjaciel, cieszący się zaufaniem rodziny, a w rzeczywistości hiszpański komunista na usługach radzieckich służb bezpieczeństwa. To on niespodziewanie uderzył Trockiego w potylicę przemyconym pod płaszczem czekanem. Trockiego w ciężkim stanie przewieziono do pobliskiego szpitala, jednak obrażenia jego głowy okazały się zbyt poważne. Zmarł na szpitalnym łożu niecałe 26 godzin po zamachu. Sprawcę pochwyciła osobista ochrona Trockiego i przekazała meksykańskiej policji. Mercader został skazany prawomocnym wyrokiem na 20 lat pozbawienia wolności i mimo starań o przedterminowe zwolnienie spędził w więzieniu większość zasądzonej kary. Pogrzeb Trockiego zgromadził na Meksykańskich ulicach ponad 300 tys. osób.

W taki sposób zakończył życie czołowy idealista rodzącego się socjalizmu, bez którego prawdopodobnie rewolucja nie odniosłaby tak spektakularnego sukcesu.