III Republika Francuska - ustrój, prezydent. Opracowanie

Trzecia Republika Francuska została powołana do istnienia 4 września 1870 roku, niebawem po klęsce Napoleona III pod Sedanem (ta miała miejsce 2 września; od 9, lipca 1870 roku toczyła się wojna Francji z Prusami). Jej proklamacja była wynikiem wiadomości o poniesionej klęsce. Republika będzie trwała aż do roku 1940 – momentu klęski zadanej przez Trzecią Rzeszę Niemiecką.

Na początku utworzenia się nowego rządu (pod przewodnictwem gen. Louisa Trochu) miał miejsce haniebny incydent – marszałek Bazaine poddał twierdzę Metz Prusakom w ramach protestu przeciwko nowo powstałemu rządowi. 8. stycznia 1871 roku dokonało się zjednoczenie Niemiec – akt ogłoszony został w Sali Lustrzanej w Wersalu, a Wilhelm I przyjął koronę cesarza niemieckiego. Nadal jednak trwały walki. Ostatecznie rząd skapitulował 28. stycznia 1871 roku.  Ogłoszono chwilowe zawieszenie broni – czas na wyłonienie nowego rządu. Ten został powołany do życia w lutym, na czele z Louisem Thiersem (dawny minister spraw wewnętrznych, handlu, w końcu premier i minister spraw zagranicznych). Nowy rząd przystąpił do rokowań pokojowych i przyjął wszystkie warunki Prus, które później weszły do pokoju frankfurckiego (10. maja 1871 roku). Prusy otrzymywały Alzację i Lotaryngię (wraz z Metz), Francja miała zapłacić kontrybucję wojenną w wysokości 5 miliardów franków w złocie. Warunki wywołały oburzenie; Paryż zawrzał. Czas między 8. marca do 28. maja 1871 roku to czas trwania Komuny Paryskiej, brutalnie spacyfikowanej przez rząd Thriersa.

Po zakończeniu działań wojennych przyszła pora na określenie ustroju państwa, co trwało aż cztery lata, podczas których to toczyły się spory o to, czy Francja ma być republiką, czy też monarchią. Ostatecznie zwyciężyła opcja republikańska i taką konstytucję uchwalono w roku 1875. Na jej mocy władza ustawodawcza została oddana w ręce Senatu i Izby Deputowanych. Senat liczył 300 senatorów, przy czym 75 z nich sprawowało funkcję dożywotnio. Deputowanych było natomiast 600 wybieranych na okres 4 lat w wyborach powszechnych.

Jeżeli Senat i Izba Deputowanych obradowały razem, zwane były Zgromadzeniem Narodowym i to ono wybierało prezydenta. Prezydent sprawował władzę wykonawczą, jego kadencja trwała siedem lat. Do pomocy miał ministrów. Zarówno oni, jak i prezydent odpowiadali przed Senatem, który miał prawo dokonać ich osądu.

Czasy III Republiki to także czas powiększenia kolonialnych obszarów Francji – z 700 tys. km kwadratowych w roku 1870 do prawie 11 mln. km kwadratowych w roku 1914.

II Republika zakończyła swój żywot w roku 1940, kiedy to zadecydowano o kapitulacji przed Hitlerem. Zgromadzenie Narodowe dnia 10. lipca 1940 roku oddało władzę w ręce marszałka Phillippe'a Petaina, a ten zadecydował o poddaniu się i przeniósł wraz z rządem do Vichy.