William Szekspir „Makbet” - ocena głównego bohatera dramatu

Makbet jest tytułowym bohaterem tragedii Williama Szekspira. To krewny króla Szkocji – Dunkana, który podczas bitwy z Norwegami odznaczył się wielkim bohaterstwem. Otrzymał za nie tytuł tana Kawdoru (tytuł przyznawany właścicielom ziemskim), gdyż jego poprzedni nosiciel wsparł w walce przeciwnika Szkotów. Makbet zachęcony swoimi sukcesami oraz przepowiednią czarownic postanowił zamordować króla i przejąć władzę nad państwem.

Haniebny uczynek nie przyszedł tanowi Kawdoru łatwo. Wcześniej był on lojalnym poddanym, na którego król zawsze mógł liczyć. Po długich przemyśleniach był daleki od podjęcia tego ostatecznego kroku, jednak jego żona – Lady Makbet – wciąż nalegała na męża, by przejął koronę. Tan Kawdoru próbował się jej przeciwstawić. Uzasadniał swoje zdanie tym, że i tak zyskał spore dobra ziemskie i wielką sławę – jako obrońca króla. Ostatecznie jednak zdrowy rozsądek przegrywa z pragnieniem władzy i Makbet posuwa się do morderstwa, aby zostać nowym królem.

Po przekroczeniu „magicznej bariery”, którą było dokonanie jednego aktu pozbawienia życia, nowy król posuwa się coraz dalej. Najpierw jego ofiarami stali się Banko (przyjaciel Makbeta) oraz jego syn. Strach o utrzymanie władzy był coraz mocniejszy, dlatego też zabójca Dunkana podążał dalej krwawym szlakiem. Wydał rozkaz, by zamordować żonę i dzieci Makdufa (domyślał się on zdrady popełnionej przez Makbeta). Jednakże ten czyn przeważył szalę, morderstwo to stało się potwierdzeniem podejrzeń skierowanych przeciw nowemu królowi. Powstał sojusz skupiony wokół prawowitych dziedziców tronu – synów Dunkana – którego celem było obalenie niesprawiedliwego władcy.

Historia Makbeta to doskonały przykład tego, jak deprawująca okazuje się władza. To także potwierdzenie teorii, że najtrudniej jest zrobić coś pierwszy raz. Jak można oceniać tego bohatera? Aby być sprawiedliwym, należy zaznaczyć, iż władza zawsze kusiła człowieka. Niemal każdy pragnie zaznać splendoru i chwały, który jej towarzyszy.             

Makbet także podzielał takie marzenia, a w celu osiągnięcia sukcesu musiał posunąć się do czynu haniebnego i niegodnego rycerza. Jedyne co przemawia za uzurpatorem i mordercą, to fakt iż przez długi czas bronił się przed pokusami. Był dzielnym wojownikiem i wiernym poddanym Dunkana. Dopiero presja przepowiedni i namowy żony skłoniły go do morderstwa. Jednakże nie można tego traktować jako usprawiedliwienia tego niecnego postępku. Makbet mógł przecież spróbować osiągnąć kolejne sukcesy na drodze męstwa,                dowodząc swoich nieprzeciętnych zdolności.

Zdecydował się objąć władzę przez morderstwo swego krewnego, a dla takiego uczynku trudno znaleźć usprawiedliwienie. Największą winą Makbeta był brak silnej woli – stał się on narzędziem w rękach małżonki i władzy. Ktoś tak bierny nie może być oceniany jako bohater pozytywny. Makbet niewątpliwie jest postacią negatywną, ale można okazać mu odrobinę wyrozumiałości (ze względu na olbrzymią presję) i szacunku (ze względu na to, że podczas wcześniejszego okresu życia odznaczył się wieloma zasługami).