Maria Kownacka „Kajtkowe przygody” - motyw wsi - opracowanie

Maria Kownacka po raz kolejny bohaterem swojej książki uczynił bohatera zwierzęcego. Tym razem głównym bohaterem książki jest bocian nazwany przez rodzinę Orczyków Kajtkiem. To właśnie z jego perspektywy mamy okazję poznać zasady życia na wsi. Kajtek obserwuje wydarzenia, ale i komentuje, co pozwala na poznanie życia wiejskiego.

Na początku Kajtek jest obserwatorem wydarzeń, dopiero nieco później staje się ich uczestnikiem. Opowiada czytelnikom o tym, jak uporządkowane jest życie wszystkich mieszkańców podwórza. Jak na zagrodę wiejską przystało, w gospodarstwie Orczyków znajduje się pies o imieniu Bukiet. Kajtek wyraża się o nim niezbyt pochlebnie – mówi, że to pies, który jest źle wychowany. Bukiet jest bardzo dumny, nie lubi, gdy ktoś rządzi się na podwórku, bardzo często szczeka na Kajtka i nazywa go przybłędą. Jest jeszcze gęś, która uwielbia się szarogęsić, jest zarozumiała i „posykuje na wszystko”, jakby była właścicielem podwórka.  

Dzień na wsi zaczyna się od nakarmienia zwierząt. Dzień wypełniony jest różnymi zadaniami, których Kajtek do końca nie rozumie. Jest bardzo zdziwiony, że ludzie nie zbierają do jedzenia żab, a grzyby. Kajtek obserwuje ludzi, którzy suszą len na przędzach, a potem wybijają z niego brud, tak że staje się złocisty. Kajtek próbuje zrozumieć zachowanie mieszkańców wsi. Wszystko to jest dla niego zupełnie nowe, ciekawe, choć nieraz niezrozumiałe. Tłumaczy jednak wszystko czytelnikom w prosty, przystępny sposób. Dzięki temu młody czytelnik czytający o losach Kajtka szybko przyswaja ważne treści.

Kajtek zauważa również, że każdy w rodzinie ma swoje zajęcia i praktycznie całe życie rodziny Orczyków obraca się wokół pracy. Właściwie ludzi nie widzimy nigdy bez pracy. W zagrodzie Orczyków ciągle coś się dzieje. Kiedy Kajtek ucieka przed silnym mrozem do domu, widzi cały etap pracy przy kiszeniu kapusty: „Siadła Weronika z babulką, płachtami kolana okryły i dalejże głąby i wierzchnie liście, co się rozkładają na boki, oddziabywać nożami (…). Babulka z Weroniką – ciach… ciach… ciach… nożami i zostają tylko łysiutkie, twarde kapuściane głowy”. Dla bociana Kajtka nawet proces „tworzenia” kapusty kiszonej jest bardzo ciekawy.

Kajtek z czasem zaczyna rządzić na podwórku. Zaprowadza tam porządek, jest strażnikiem pokoju w wiejskiej zagrodzie. Wieś w utworze jest pokazana tutaj bardzo szczegółowo. Zagroda Orczyków jest jakby małą ikoną całej wsi polskiej. Kajtuś ogląda i obserwuje zachowanie wszystkich mieszkańców wsi. Interesują go z pozoru błahe wydarzenia, takie jak narodziny cielaczka. Kajtek wszędzie chodzi za swoją rodziną, jest ciekawski, dzięki temu poznaje od podstaw życie na wsi. Wieś polska to nie jest oazą spokoju, tutaj wciąż coś się dzieje. Nie ma tu miejsca na nudę. Jest to miejsce, w którym czas nigdy nie staje w miejscu. Praktycznie cały czas każdy ma jakieś obowiązki do wykonania.

Maria Kownacka w swoim utworze „Kajtkowe przygody” pokazuje od podstaw zasady funkcjonowania gospodarstwa wiejskiego. Wieś polska w utworze „Kajtkowe przygody” ukazana jest w sposób bardzo pozytywny. Kajtek na początku nie potrafi zrozumieć działań i obowiązków wszystkich mieszkańców domostwa, jednak z czasem sam staje się nieodłącznym elementem zagrody. Pracę na wsi wyznaczają pory roku. Od nich zależy rozkład prac. Zimą Orczykowie kiszą kapustę, wiosną wykopują ziemniaki z kopców, na wiosnę zbierają kompost.