Henryk Ibsen „Dzika kaczka” - konflikt między idealizmem a realizmem w dramacie

„Dzika Kaczka” należy do najważniejszych dzieł Henryka Ibsena - wybitnego norweskiego dramaturga. Jego utwory poruszają tematykę egzystencjalną - różnice wartości, przekonań itp. Konflikt opisany w temacie, został przedstawiony w dziele skandynawskiego twórcy przez postać Grzegorza, który pojawiając się w mieście, zaburzył obraz świata.

Grzegorz Werle po niemal siedemnastu latach nieobecności przybywa do domu ojca, który jest przemysłowcem i kupcem. Po tak długim czasie dowiaduje się wielu interesujących rzeczy, między innymi że rodzina jego przyjaciela - Ekdalowie - została okryta hańbą. Postanawia się do nich wprowadzić, aby pomóc przywrócić jej dawną świetność. Grzegorz jest idealistą, wierzy w to, że prawda wyzwoli wszystkich. Kiedy dowiaduje się, że jego ojciec miał romans z obecną żoną Hialmara Ekdala, postanawia nakłonić Ginę, by wyznała mężowi prawdę. Okazuje się, że takie postępowanie wcale nie poprawiło relacji dwojga ludzi, ale drastycznie je pogorszyło. Dochodzi nawet do sytuacji, w której Hialmar wyrzeka się swojej córki - Jadwigi, gdyż żona nie umie powiedzieć mu czyim dziewczynka jest dzieckiem. Z „pomocą” ponownie przychodzi Grzegorz, inspirując dziecko, by udowodniło ojcu swoją miłość, poświęcając to co jest dla niej najważniejsze. Ma na myśli dziką kaczkę, z którą dziewczynka spędza większość czasu. Staje się jednak rzecz straszna - odepchnięta przez ojca Jadwiga popełnia na strychu samobójstwo.

Na drugim biegunie znajdują się inni bohaterowie dramatu. Hagen Werle, ojciec Grzegorza, który sam miał udział w nielegalnych interesach, pozwala by kara spadła tylko na starego Ekdala. Dodatkowo, aby wyplątać się z romansu z Giną, doprowadza do jej ślub z Hialmarem. Relling posuwa się jeszcze dalej. W myśl jego filozofii, ludzie potrzebują złudzeń, które sami sobie tworzą, aby móc znośnie funkcjonować na świecie. Tak właśnie jest z młodym Ekdalem, którego siłą napędową jest pragnienie zrewolucjonizowania fotografii. Postać doktora jest zupełnym przeciwieństwem Grzegorza, który nieco bezrefleksyjnie wprowadza swoje wielkie idee w niewłaściwe dla nich miejsce. Sam Relling mówi do syna Hagena tak: „cierpisz pan na skomplikowaną chorobę (…) nie poprzestając na doskonałościach własnych, wyszukujesz ich jeszcze u innych, pan się haniebnie oszukujesz”. Doktor uważa też, że złudzenia są „najlepszym pobudzającym środkiem”.

Konflikt między idealizmem i realizmem został przedstawiony w „Dzikiej kaczce” jako starcie człowieka próbującego „wyzwolić” innych ludzi ze świata, w którym żyją. Działania Grzegorza nie przynoszą jednak zamierzonego skutku. Małżeństwo Hialmara z Giną nie staje się mocniejsze, gdy jest oparte na prawdzie, a odrzucona Jadwiga popełnia samobójstwo. Wnioski, które można wyciągnąć z tych wydarzeń, wydają się mówić, że prawda nie zawsze niesie wyzwolenie, a fanatyzm i bezmyślność w jej głoszeniu jest wielkim złem. Utwór mówi też o tym, że nie wolno niszczyć ludzkich złudzeń i stawiać ich oko w oko z prawdą, bo mogą sobie nie poradzić z tą konfrontacją.