Wartości w życiu człowieka według Jana Twardowskiego - interpretacja wierszy Jana Twardowskiego

Każdy człowiek sam ustala własną hierarchię wartości. Są one bardzo różne. Dla jednych ważna jest wiara, miłość, rodzina, a dla innych – dobrobyt. Jest to sprawa bardzo indywidualna, w dużej mierze zależna od otrzymanego wychowania czy okoliczności życiowych.

Ksiądz Jan Twardowski w swojej twórczości proponuje przyjęcie wartości takich, które zapewne on sam wyznaje. Jego utwory stanowią pewnego rodzaju drogowskaz dla poszukujących odpowiedzi na pytanie: co dla mnie jest najważniejsze? W dzisiejszym świecie odpowiedź nie jest łatwa. Dlatego też poeta niejako podaje nam pomocną dłoń i pomaga szukać. Czyni to dyskretnie i nie narzuca się z własnym zdaniem.

Jedną z najważniejszych wartości, o których mowa jest w wierszach księdza, z całą pewnością jest Bóg. Poeta przedstawia Go jako ojca, dobrego pasterza, który szuka zaginionych owieczek, ale również sam pozwala się odnaleźć. Bóg Twardowskiego daje nam przyzwolenie, aby błądzić i poszukiwać. Nie wytycza jednej prostej drogi dotarcia do Niego, ale zezwala na szukanie własnej, nawet jeśli krętej. Poeta daje nam do zrozumienia, że miłość do Boga może odmienić nasze życie. Świat oglądany przez pryzmat wiary jawi się nam zupełnie inaczej; po prostu jest lepszy. Wiara pomaga bowiem przetrwać trudne chwile i załagodzić ból. Twardowski jednak nie neguje niezbywalnego prawa człowieka do utraty wiary i zwątpienia. Co więcej, stwierdza, że czasem jest nam to potrzebne, aby odkryć ją na nowo i pełniej.

Za kolejną wartości w hierarchii Twardowskiego możemy uznać miłość. Uczucie to odgrywa bardzo ważną rolę w naszym życiu. W utworach mowa jest zarówno o miłości Boga, do człowieka, jak i o miłości międzyludzkiej. I tu możemy wyróżnić dwa jej typy. Pierwszy z nich to miłość do bliźniego. Zwłaszcza ci odrzuceni, poniżeni, schorowani i ubodzy zasługują na gorące uczucie z naszej strony – odbija się w nich obraz samego Boga. Możemy do Niego dotrzeć poprzez okazywanie miłości i ofiarności.

Innym rodzajem miłości jest ta między zakochanymi. Poeta nie wykazuje, że ta miłość jest gorsza. Ona również wzbogaca niezmiernie nasze życie. Warto jest mieć przy sobie kogoś bliskiego, kto pomoże nam stawić czoła przeciwnościom, ale też będzie dzielił z nami radość. Zarówno miłości Boskiej, jak i ludzkiej trzeba wyjść naprzeciw. Nie można zmarnować ani minuty, bo czasu i tak zawsze mamy na nią za mało („Spieszmy się”). Twardowski przypomina również o miłości, jaką powinniśmy żywić względem natury. Przyroda jest  niezaprzeczalnym dowodem na istnienie Boga. Możemy Go w niej odnaleźć.

Triada Bóg, wiara i miłość są nierozerwalne. Jedna wartość, istniejąca bez drugiej byłaby po prostu niepełna. Wyznając te trzy wartości i stawiając je na szczycie naszej piramidy potrzeb, możemy osiągnąć szczęście.

Uważam, że kolejną bardzo ważną wartością, która świadczy o nas, jest człowieczeństwo. Dla Twardowskiego człowiek i człowieczeństwo nie zawsze znaczą to samo. Natura ludzka objawia się w swojej złożoności. Odrzucanie wszelkich zasad moralnych, obyczajowych, wyrzekanie się cierpienia sprawia, że „ludzki pierwiastek” w nas zanika. Dlatego poeta wzywa do przeżywania wszystkiego jak najpełniej, aby to człowieczeństwo w ludziach zostało zachowane. Często cierpienie jest drogą, która prowadzi do osiągnięcia celu. Te uczucia – oraz umiejętność autorefleksji – odróżniają nas od innych stworzeń, bez nich nasza egzystencja byłaby niepełna.

Myślę, że są to jedne z najważniejszych wartości, które Jan Twardowski proponuje nam uwzględnić przy budowaniu systemu zasad moralnych. Dzięki nim jesteśmy bowiem ludźmi, żyjemy. Na pewno nadrzędną wartością jest tutaj Bóg, wiara w Boga. To, co „postawimy” po Nim, jest już sprawą naszego sumienia i serca. Ważne jest, abyśmy pozostali wierni zasadom, które wybieramy.