Stefan Żeromski „Syzyfowe prace” - charakterystyka Bernarda Siegera

Bernard Zygier to dla uczniów gimnazjum w Klerykowie postać zagadkowa i podejrzana. Ostatecznie staje się on jednak głównym autorytetem w powieści. Jako dojrzały, ukształtowany pod wpływem lektur, nonkonformista jest uczniem „niewygodnym”. W miarę upływu czasu przeistcza się w największy autorytet i zyskuje w oczach rówieśników rangę idealnego patrioty.

Bernard Sieger, bo tak początkowo wygląda pisownia jego nazwiska, jest młodzieńcem niemal dorosłym. Ospowata twarz, duży nos, charakterystyczna twarz, niska choć dobrze zbudowana sylwetka, składają się na jego wygląd zewnętrzny. Do gimnazjum w Klerykowie przybywa w siódmej klasie, wydalony z Warszawy za postawę antyrosyjską i propagowanie treści jawnie polskich. Z powodu swojego zachowania w poprzedniej szkole nauczyciele klerykowskiego gimnazjum traktują Bernarda z surowością: starannie odpytują, wymagają wiele i szczegółowo. Zygier jednak jest uczniem inteligentnym i zdolnym, czym przekonuje do siebie zarówno belfrów, jak i kolegów z klasy. Najważniejszą rolę odgrywa podczas recytacji „Reduty Ordona” na lekcji języka polskiego. Wydarzenie to powoduje wzruszenie nauczyciela, budzi wątpliwości w chłopcach, zapoczątkowuje przemianę Marcina.

Zaprzyjaźnia się z Andrzejem. Swoją erudycją budzi zawiść rówieśników. Sam odnosi się do nich z nieukrywaną wyższością, w jego oczach zawsze iskrzy się płomyk ironii. Niewzruszony, zaprawiony w bojach z rosyjskim systemem szkolnictwa z czasem staje się przykładem patriotyzmu i walki o własną tożsamość. Organizuje krąg młodzieży, gdzie dyskutuje się o historii i literaturze polskiej – jest przewodnikiem i opiekunem rodzących się w duszach gimnazjalistów bogoojczyźnianych porywów. Uważny obserwator, ze stoickim spokojem rejestruje przebieg lekcji, starannie dobiera przyjaciół. Najdobitniejszym przejawem jego polskości jest nakaz pisania swojego nazwiska w języku polskim, poprawnie; tak, jak pisano nazwisko jego przodków: Zygier.

Bernard Zygier jako jedyny z głównych bohaterów „Syzyfowych prac” Stefana Żeromskiego jest postacią statyczną, w pełni ukształtowaną, nie przechodzącą wewnętrznej przemiany na oczach czytelnika. Pełni rolę przewodnika, punktu oparcia – stałego i niewzruszonego dla chwiejnych jeszcze osobowości gimnazjalistów. Lepiej niż nauczyciele wskazuje drogę duchowej ewolucji; potrafi pokierować kolegami tak, by dojrzeli na tyle, aby umieli samodzielnie stawić czoła trudnej rzeczywistości.