Sierra Leone - wojna domowa w Sierra Leone - opracowanie

W 1958 roku Sierra Leone uzyskało status autonomii, a 27 kwietnia 1961 roku proklamowało niepodległość. Premierem został lider Partii Ludowej, Milton Margai. Dziesięć lat później ustrój państwa został zmieniony na republikę, wówczas prezydentem został Siaka Stevens, który szybko zaprowadził rządy dyktatorskie – zlikwidował system wielopartyjny i przyczynił się do powstania poważnego kryzysu ekonomicznego kraju. 

Stevens zrezygnował z władzy dopiero w 1985 roku. Rozpisano wybory na prezydenta, jednak w praktyce były one sfałszowane przez ustępującego dyktatora. Nową głową państwa obrano generała Josepha Saidu Momoha. Z każdym rokiem stosunki w kraju stawały się coraz bardziej napięte – szerzyła się korupcja, a prawdziwą plagą okazał się nielegalny handel diamentami. 

Niebawem pogorszyły się także stosunki z sąsiadującą Liberią, a to za sprawą zarzutu udzielania cichego poparcia liberyjskiej opozycji, która prowadziła wojnę z własnym rządem. Wobec zagrożenia konfliktem z władzami Liberii Momoh zaczął zwalczać partyzantkę Charlesa Taylora i poparł nowe władze liberyjskie powołane przez ECOWAS. W takiej sytuacji Taylor zdecydował się na odwet na Sierra Leone, zaczął tworzyć opozycyjne oddziały najemników, nazwane Zjednoczonym Frontem Rewolucyjnym (RUF), które miały obalić Momoha. Na ich czele stanął Foday Sankoh. Wkrótce rozgorzała wojna domowa, która trwała ponad 10 lat, od 23 marca 1991 roku do 18 stycznia 2002 roku.

Walki między rządem a Zjednoczonym Frontem Rewolucyjnym miały podłoże zarówno polityczne, jak i ekonomiczne, stawką bowiem była władza w państwie, a także nadzór nad zasobami bogactw mineralnych, m.in. diamentami i boksytem. Przejęcie kontroli nad tymi złożami wiązało się z ogromnymi dochodami z ich sprzedaży. Konflikt ten często bywa nazywany wojną diamentową. 

W 1992 roku, w skutek nieporozumienia, Momoh utracił władzę w państwie. Gdy 29 kwietnia 1992 roku grupa żołnierzy, na czele z kapitanem Valentinem Strasserem, okrążyła siedzibę Momoha w celu wymuszenia wypłaty zaległego żołdu, prezydent mylnie ocenił sytuację, sądząc, iż jest to pucz wojskowy i uciekł. Tym samym władza przeszła w ręce Stressera. Zmiana rządzącego nie doprowadziła do wygaśnięcia konfliktu. W 1995 roku rebelianci zaatakowali stolicę kraju, Freetown, a w 1997 roku dokonano rzeczywistego zamachu stanu na aktualnie urzędującego prezydenta Ahmada Tejana Kabbaha. Został pozbawiony władzy na rzecz majora J.P. Koromaha, ale stan ten trwał niedługo, bowiem wkrótce odzyskał swoje stanowisko. Przez kolejne lata nie doprowadzono do stabilizacji sytuacji, w 1998 i 1999 roku ponownie dochodziło do ataków na stolicę. 

Ostatecznie, za pośrednictwem ECOWAS, w lipcu 1999 roku doszło do zawarcia porozumienia między stronami. Mimo to RUF nie chciał wypełnić postanowień, mówiących, iż ma on opuścić kopalnie diamentów. Dopiero w 2000 roku wprowadzono rozejm, a w styczniu 2002 roku podpisano porozumienie pokojowe, przy sporym udziale ONZ.

Szacuje się, iż podczas tego konfliktu zginęło około 100 tysięcy osób.