Sąd - definicja, charakterystyka, przykłady

Sąd to organ państwowy, który został powołany jako instytucja służąca do praktycznego stosowania prawa. Zadaniem sądu jest rozstrzyganie zaistniałych konfliktów pomiędzy obywatelami. 

Historia powstania sądu sięga jeszcze czasów starożytnych. Ustanowienie takiego organu było bowiem pierwszym krokiem ku bezkrwawemu rozwiązywaniu sporów i dochodzenia do kompromisów na drodze pokojowej. W sądzie odbywają się procesy. Osoba poszkodowana pozywa przestępcę, który musi poddać się karze. Najpierw jednak w czasie procesu mają miejsce przesłuchania, których celem jest ustalenie winy bądź też niewinności oskarżonego. Najważniejszą osobą na sali sądowej jest sędzia. Zazwyczaj pojawia się jeszcze prokurator, który przedstawia oskarżenie i stara się udowodnić winę oraz adwokat – obrońca osoby podejrzanej. 

Sala sądowa jest miejscem bardzo szczególnym. Na ścianie wisi godło państwowe, które symbolizuje działanie z ramienia państwa. Przy podwyższonym stole zasiadają sędziowie. Na miejscu jest obecny również protokolant, który zapisuje wszystko, co zostało podczas procesu wypowiedziane. Należy pamiętać, iż w zależności od ustroju i danego państwa, funkcjonowanie sądu może wyglądać inaczej. W polskim sądzie decyzję ostateczną zawsze podejmuje sędzia. Dużą rolę odgrywają również powoływani świadkowie, którzy odpowiadają na zadawane przez sąd pytania. Natomiast w Stanach Zjednoczonych działa tak zwana ława przysięgłych. Jest ona złożona z losowo wybranych obywateli, zwołanych specjalnie na czas procesu. Uczestniczą oni we wszystkich rozprawach, przysłuchują się zeznaniom świadków i wyciągają własne wnioski. Na polecenie sądu wygłaszają ostateczny wyrok, skazujący bądź też uniewinniający.

Wyróżnia się dwie grupy sądów, ze względu na określone kryteria. Pierwsze z nich, zwane podmiotowym, definiuje organy, które sprawują władzę sądowniczą. Są to: Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy wojskowe oraz sądy administracyjne. Istnieje jeszcze podział przedmiotowy, zgodnie z którym dzieli się instytucje pod względem spraw, jakimi się one zajmują. I tak wyróżnić można: sąd apelacyjny, sąd okręgowy oraz sąd rejonowy.